چکیده:
فضای فلسفه ی سیاسی نظیر دیگر شاخه های حکمت عملی، مشتمل بر قضایای ارزشی و هنجاری است. تحلیل های شکاکانه نسبت به ماهیت قضایای هنجاری و ارزشی عده ای را به «معرفت ناگرایی» و روی کردی غیر شناخت گرایانه نسبت به حوزه ی فلسفه ی سیاسی کشانده است که بر اساس آن، گزاره های الزامی و ارزشی و اخلاقی مربوط به اندیشه ی سیاسی را از سنخ باور و تصدیق و معرفت ندانند. در مقاله ی حاضر، ضمن بررسی و نقد ادله ی مهم «معرفت ناگرایی سیاسی» به پی آمدها و نتایج این معرفت ناگرایی در قلمرو فلسفه ی سیاسی اشاره شده است. همچنین مقاله کوشیده است در فضای تفکر سیاسی اسلامی نیز از احتمال گرایش به «معرفت ناگرایی» بر اساس تحلیل ادراکات اعتباری و عدم امکان اقامه ی استدلال در قضایای هنجاری و ارزشی بحث نماید.
از نتایج این تحقیق، اثبات این نکته است که وجود عدم توافق در پاره ای از داوری ها و گزاره های حوزه ی سیاست، هرگز دلیلی بر «معرفت ناگرایی» نخواهد بود، همچنان که نشان خواهد داد که دست کم برخی از داوری های ارزشی ما راجع به موضوعات سیاسی به «معتبر» و «نامعتبر» و «درست» و «نادرست» تقسیم می شوند و بسیاری از گزاره های حوزه ی سیاست استدلال پذیر است.
خلاصه ماشینی:
"امـا در فـضای متفکـران مـسلمان ، زمینـه هـای «معرفـت نـاگرایی » در حـوزه ی حکمـت عملـی بـه شـکاکیت و نسبی گرایی مصطلح و استدلال های شناخته شده ی این دو باز نمی گردد؛ بلکه خاسـتگاه احتمالی «معرفت ناگرایی » به دو مبحث مهـم مربـوط اسـت : نخـست پـذیرش یـا عـدم پذیرش توانایی عقل آدمی در درک خوب و بد (حسن و قبح ) و دیگـری نحـوه ی پیونـد میان مفاهیم اعتباری و بنائات و اعتبارات عقلایی با گزاره های ارزشی و هنجاری .
از آن جا که نظرگاه های مرحوم علامه طباطبایی و شهید مطهری درباره ی ادراکـات اعتباری در مقالات و کتب متعددی به بحث گذاشـته شـده اسـت از اطالـه ی کـلام در توضیح مفاهیم اعتباری و نسبت آن با مفاهیم حقیقی پرهیز کرده ، فقط به طور اجمال ، استدلالی را که برخی با استناد به دیدگاه های این دو، بر عدم امکـان اقامـه ی برهـان و استدلال و عدم امکان استفاده از قواعد فلسفه و منطق در تفکر سیاسی سود جسته اند و گونه ای «معرفت ناگرایی » در فضای تأمل و نظریه پردازی سیاسـی را رقـم زده انـد، ذکـر می کنم : ١ـ مفاهیم معرفت سیاسی مفاهیمی فرضی و قراردادی هستند و همتـایی خـارج از ذهن ندارند؛ یعنی مفاهیمی اعتباری محـسوب مـی شـوند.
Harrison, Geoffry, (1979), "Relativism and Tolerance" in Philosophy, Politics and Society, Edited by Peter Lasslett and James Fishkin, New Haven: Yale University Press.
Perry, Michael, (1988), Morality, Politics and Law, Oxford University Press."