چکیده:
دستیابی به امنیت و ثبات ، از اهمیت راهبردی ویژه ای در جهـان امـروز، بـه ویژه برای قدرت های اقتصادی نو پدید و رو به رشد برخوردار اسـت . در ایـن سال ها، اوراسیا، منطقه ای که بر قلب استراتژیک جهـان تکیـه زده ، در حـال تجربه کردن رویدادهای نوینی است که می تواند پایه هـای ثبـات کشـورهای منطقه را به لرزه در آورند و دستیابی به امنیت را با دشواری همراه سـازد. از این رو، برخی ملاحظات امنیتـی در میـان کشـورهای ایـن منطقـه در حـال این مقاله بخشی از نتایج طرح پژوهشی "نقش سـازمان شـانگهای در امنیـت آسـیای مرکزی " است که در دانشگاه تهران اجرا شده است . افزایش است . با در نظر گرفتن این واقعیت ها، سازمان همکاری شانگهای بـه عنـوان توانمنـدترین سـازوکار برپـاداری همکـاری منطقـه ای در اوراسـیای مرکزی ، در تلاش اسـت تـا نقشـی مهـم در شـکل دادن بـه یـک چـارچوب همکاری جمعی در این منطقه بازی کند. در این نوشـتار ابزارهـای سـازمان همکاری شانگهای برای ایجاد امنیت منطقه ای ، به ویژه در افغانستان و حوزه پیرامون آن ، به عنوان یکـی از مهـم تـرین موضـوع هـای امنیتـی در منطقـه شانگهای بررسی می شوند. نویسندگان تلاش کرده اند نشـان دهنـد سـازمان شانگهای با گستره ای مهم خود، چگونه می تواند به حل دشواری هـا و موانـع پیش روی امنیت منطقه ای کمک کند؟ چه فرصت هـایی را بـرای گسـترش همکاری های منطقـه ای مـی توانـد پدیـد آورد؟ چگونـه نقـش آفرینـی آن در افغانستان ، می تواند به گسترش همکاری های سیاسی در دو سطح منطقـه ای و بین المللی یاری رساند.
خلاصه ماشینی:
در این نوشتار، تلاش شده است ابزارهای در دسـترس سـازمان همکـاری شانگهای برای برپایی امنیت منطقه ای ، به ویژه در افغانستان و حوزه پیرامون آن ، به عنوان مهم ترین موضوع امنیتی در منطقـه شـانگهای بررسـی شـود.
نویســندگان تــلاش کــرده انــد نشــان دهنــد ســازمان شــانگهای بــا چنــین گستردگیی ، چگونه می تواند به حـل و فصـل مشـکلات و موانـع پـیش روی امنیت منطقه کمک کند؟ چه فرصت هایی را بـرای گسـترش همکـاری هـای منطقه ای می توانـد پدیـد مـی آورد؟ چطـور نقـش آفرینـی ایـن سـازمان در افغانستان ، می تواند به گسترش همکاری های سیاسی در دو سطح منطقـه ای و بین المللی یاری رساند؟ افزون بـر آن ، ایـن واقعیـت کـه چگونـه دو حـوزه سیاست انرژی و ژئوپلیتیک افغانسـتان در چـارچوب سـازمان شـانگهای بـه یکدیگر گره خورده اند و این سازمان ، با ویژگی های چند قومی - چندمـذهبی خود، چه جایگاهی در برپایی امنیت در افغانسـتان و پیرامـون آن مـی توانـد داشته باشد، نیز بررسی خواهند شد.
بـا ایـن همـه ، نگاهی ژرف تر به رویدادهای درون سـازمان همکـاری شـانگهای ، گویـای آن است که این سازمان توانسته در این سال ها هدف خود را از راهجـویی بـرای اختلاف های مرزی ، به سوی مسائل امنیتی و سپس به سـوی همکـاری هـای اقتصادی گسترش دهد.
در این میان ، نزدیکی جغرافیایی اعضای سازمان همکـاری شـانگهای بـه افغانستان ، می تواند زمینه خوبی را برای همکاری ایـن کشـور بـا کشـورهای پیرامونی به صورت دو و چند جانبـه فـراهم کنـد تـا در زمینـه هـایی ماننـد کنترل کشت مواد مخدر، بازداشتن گروه های تروریسـتی از ایجـاد نـاامنی و سـاخت راه هـای انتقـال انـرژی فـراهم آورد (٢٠١١ ,Gvosdev).