چکیده:
در این مقاله، کوشش شده است استدلال گردد که نوزاد انسان در بدو تولد نه حقوقدان
است و نه رفتار ضد اجتماعی دارد ولی هرگاه محیط خانوادگی و اجتماعی او ناسالم باشد،
احساسها و شناختهای او نسبت به خود، دیگران و مقررات اجتماعی ناسالم خواهد
شد.پردازش احساسها و شناختها را«نگرش»خواندهایم و با اجرای دو طرح پژوهشی در استان
یزد به این نتیجه رسیدهایم که بزهکاران نوجوان اکثرا قربانیان جهل خانوادگی و جبر
محیط اجتماعی خود هستند، به طوریکه میتوان آنان را«بزهدیده» نامید.نظر به این که
در همه کشورهای جهان بهطور نسبی این بزهدیدگان کمسال وجود دارند، سازمان ملل
متحد(یونیسف)اخیرا(در سال 1999)این افراد را در طرحی به نام«طرح حکمیت برای
کودکان»مورد حمایت قرار داده است.در استانهای ایران میتوان با ارجای صحیح اصل
سیام قانون اساسی و نظارت مداوم بر اجرای ماده 77 «آییننامه اجرایی مدارس»میزان
بزهکاری کودکان و نوجوانان و گرایش بیرویه آنان به کجرویهای اجتماعی را کاهش داد.
خلاصه ماشینی:
"سابقه نظری و عملی پژوهش تحقیقات انجام شده در کشورهای مختلف نشان میدهد که عوامل بزهکاری در شهرهای مختلف تابعی از محیط خاص جغرافیایی موجود در محلات و مناطق مختلف شهری یا روستایی است در کتاب«مبانی جرمشناسی»در مورد عامل مسکن در بزهکاری از قول کلیفورد شاو نقل شده است(کینیا، 1369): در شیکاگو، درصد افرادی که بدون عذر موجه غیبت میکنند و بر سر کار خود حاضر نمیشوند و درصد نوجوانان بزهکار و جنایتکار بزرگسال بهطور مسلم از ناحیهای به ناحیهای دیگر تغییر مینماید.
تأثیر عوامل محیطی بر طرز تفکر دو گروه از افراد مورد مطالعه نشان داد که نگرش آنان نسبت به خود، دیگران و مقررات اجتماعی وجوه مشترکی دارد که قسمتی از این یافتهها به شرح زیر است: 1-نگرش نسبت به خود:احساس ناامیدی نسبت به آینده در نوجوانان بزهکار 18 درصد بیشتر و احساس خوشبختی در آنان 42 درصد کمتر بود.
ولی نتایج دو طرح پژوهشی انجام شده در استان یزد که دادههای آن در این مقاله ارایه شده است به خوبی نشان میدهد که تغییرات سریع اجتماعی و گسترش بیرویه توسعه قلمرو آستانهای از عوامل اصلی معضلات اجتماعی و بزهکاری نوجوانان بوده است، به طوریکه میتوان نتیجهگیری نمود که: در استان یزد از دهه دوم انقلاب و مخصوصا بعد از پایان جنگ تحمیلی، آثار شوم تورم اقتصادی و به دنبال آن، مهاجرت روستاییان به شهرها از یک طرف و ازدیاد بیرویه جمعیت از طرف دیگر اکولوژی شهری را تحت تأثیر قرار داده است."