چکیده:
مدعای این نوشتار آن است که استعاره امانت میتواند ظرائف دولت و قدرت در منظومه اسلامی و مردمسالاری دینی را نشان دهد. با امانتپنداری دولت و قدرت و استخراج وجوه شباهتها بین امانت و امانتداری در امور مادی یا معنوی از یک سو و با قدرت و دولت و دولتمردان از سوی دیگر، سرشت قدرت و دولت در اسلام نشان داده میشود. امانتداری در وجه عام آن ارزش مطلق فرامکانی، فرازمانی و فرانسلی و اصل غیر قابل تعطیل و استثناناپذیر در اسلام است. امانت یکی از مفاهیم کاربردی در تحقق مردمسالاری دینی و حکمرانی خوب و سیاست سالم در جمهوری اسلامی است و با عملیاتیشدن آن در دو وجه حکومتکنندگان و حکومتشوندگان در مباحث مختلف، از جمله انتخابات در قالب رأیدهندگان و امانتداری آن رأی توسط مسئولان از سوی رهبری، افق جدیدی در تولید سرمایه اجتماعی و سیاسی و امنیت روانی در ایران و سیاست سالم گشوده شده است. در این نوشتار، امانت در سه وجه آن و در تعاملات ششگانه و در دو محور امانتدهنده و امانتگیرنده نظاممند شده است.
This article argues that the metaphor of trusteeship can elaborate the meaning of state and power in Islamic system and religious democracy. The concept of state and power as a kind of trust could help to extract the similarities among trusteeship in its general concept and the state، power and statesmanship. Author argues that this way، he could explain the nature of power and state in Islam. He argues that trusteeship in its general concept has a Trans temporal and Trans local and Trans generational value، which is not suspendable in Islam. Trust is a practical concept in accomplishment of religious democracy and good governance in Islamic republic and its feasibility among rulers and ruled people in different aspects as in elections could strengthen social and political capital and psychological security in Iran.
خلاصه ماشینی:
امانت یکـی از مفـاهیم کـاربردی در تحقق مردم سالاری دینی و حکم رانی خوب و سیاست سالم در جمهوری اسلامی اسـت و با عملیاتیشدن آن در دو وجـه حکومـت کننـدگان و حکومـت شـوندگان در مباحـث مختلف ، از جمله انتخابات در قالب رأیدهندگان و امانت داری آن رأی توسط مسـئولان از سوی رهبری، افق جدیدی در تولید سرمایه اجتمـاعی و سیاسـی و امنیـت روانـی در ایران و سیاست سالم گشوده شده است .
همان گونه که همه صور رفتار سیاسی در حکومت کنندگان یا حکومت شوندگان در قالب امانت گیرنده یا امانت دهنده را در بر میگیـرد و در واقع به این ترتیب ، امانت سرشت قدرت و دولت در فضای اسلامی اسـت و مـی توانـد در عمل ، تأثیرگذاری ژرف خود را نشان دهد و سیاست گـذاری کنـد.
امام علی (ع ) در مناسبتی دیگر کـه بـه برکنـاری یکـی از کارگزاران خود به نام جارود عبدی به دلیل خیانت در امانت اشاره میکند، از مفهوم شریک در امانت یاد میکند: «و من کان بصفتک فلیس باءهل اءن یسد به ثغر، اءو ینفذ به اءمر، اءو یعلـی له قدر، اءو یشرک فی اءمانۀ/ کسی همانند تو نه لیاقت پاسداری از مرزهای کشور را دارد و نه میتواند کاری را به انجام رساند یا ارزش او بالا رود یا شریک در امانت باشد.
بار امانت : قدرت ، دولت و مسئولیت به مثابه بار امانتی اسـت کـه بـر دوش مسـئول قرار میگیرد و او باید سنگینی این بار را بر دوش خود احساس کند و بکوشـد ایـن بـار را بـه سلامت به سرمنزل برساند.