چکیده:
این مقاله در پی یافتن آثار اسمای الاهی به عنوان کلیدهای سلوک عرفانی اسـت . از آنجا که طی طریق الی اٰلله تا رسیدن بـه قـرب الاهـی منـازلی را می طلبـد و از سوی دیگر، هر اسمی از اسمای الاهی ویژگی های خاص خود را دارد که در مقـام ظهور و در کسوت اعیان ظاهر می شوند، می توان در قوس صعودی خلقت تـاثیرات اسمائی را از فواعل معده شمرد که با قوابل سالک و استعدادهای بـاطنی او مـرتبط هستند و از تاثیرات آنهـا تجلیـات گونـاگون بـر دل سـالک را می تـوان برشـمرد. بنابراین ، به شرح انواع احصای اسما و صفات الاهی پرداخته می شود که در سطحی نظری و با توجه به دستورهای علمای فن و همراه با بیان مفاهیم تعلق و تحقـق و تخلق است . بدین منظور هفت مرتبه سـلوکی مشـترک از میـان مقامـات مـد نظـر عرفای بنام قرون سوم تا نهم هجری قمری انتخاب شده ، با تکیه بر آیات برگزیده خواجه عبداٰلله انصاری در خصوص آن منزل ها، در کتاب منازل السائرین ، پی جویی اسمای ضمنی یا تلویحی هر یک نیز صورت گرفته تا بـا تبیـین معکـوس مراتـب سلوک ، به اسما و تاثیر سلوکی آنها بتوان دست یافت .
خلاصه ماشینی:
"از آنجا که طی طریق الی اٰلله تا رسیدن بـه قـرب الاهـی منـازلی را می طلبـد و از سوی دیگر، هر اسمی از اسمای الاهی ویژگی های خاص خود را دارد که در مقـام ظهور و در کسوت اعیان ظاهر می شوند، می توان در قوس صعودی خلقت تـأثیرات اسمائی را از فواعل معده شمرد که با قوابل سالک و استعدادهای بـاطنی او مـرتبط هستند و از تأثیرات آنهـا تجلیـات گونـاگون بـر دل سـالک را می تـوان برشـمرد.
در نظام احسـن ظهـور کمـالات حـق و هـر کمـال بـالقوه ای کـه بـه موجـودی داده شـده است ضـروری اسـت و از قاعـده لطـف مسـتثنا نمی شـود؛ و همـان طوری کـه ظهـور اسـما در مرحله واحدیت حق نتیجـه و ثمـره محبـت ذات و محبـت اسـمائی بـوده ، ظهـور مظـاهر عـالم نیــز بــه واســطه محبــت اســمائی و محبــت افعــالی بــرای ظهــور اســما رخ داده و ایــن مظهرطلبی را در مراتـب مختلـف ، حرکـت حبـی می نامنـد؛ چـه در نظـام احسـن خلقـت و چـه در میان اسمای مراتب طـولی ایـن دیـده می شـود؛ یعنـی هـر مرتبـه پـایین نیـز پلـه ای اسـت برای مرتبه بالاتر.
اگـر معتقـد باشیم که هبوط ما در فیزیک ما رخ نداده است ، بلکه بعد وجودی روحانی ما محصور به این جسم در این عالم شده و نیز برای هر حقیقتی از حقایق وجودی اسمی از اسما را ملزوم داریم که خـود ربی دارد که وی را تحت تربیت می گیرد یا از طریق اسم مافوق یا اسم اعظم ، بنـابراین بایـد بـه دنبال آموختن و یافتن اسمای الاهی مرتبط با مراتب سلوکی باشـیم تـا بـا افـزایش قابلیت هـای خویش به حاکمیت اسمای بیشتری فاعلیت دهیم ."