چکیده:
خشکسالی از جمله واقعیت های انکارناپذیر اقلیمی ایران محسوب میشود و بدون توجه به آن ، هرگونه برنامه ریزی و آینده نگری به شکست منجر خواهد شد. تحلیل خشکسالی و شناخت ویژگیهای آن میتواند برنامه ریزان را در مواجهه با بحران های ناشی از آن یاری دهد. در تحقیق حاضر، شهرستان لارستان واقع در استان فارس به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب ، و برای بررسی ویژگیهای خشکسالی از داده های بارندگی ١٩ ایستگاه در دوره آماری ١٣٦٨ تا ١٣٩٢ استفاده شد. هدف آن بوده است که با استفاده از شاخص های SPI،CZI ، ZSI و RDI به شناخت ویژگیهای مختلف خشکسالی منطقه پرداخته شود. پس از تحلیل آماری داده ها مشخص گردید که دوام خشکسالی بر حسب ZSI بیش از سایر شاخص هاست . همچنین ، شاخص SPI سختی بیشتری را نمایان میسازد. در مقیاس ماهانه ، SPI مشخصه شدت را بیش از شاخص های دیگر نمایان میسازد، اما در مقیاس سالانه ، حساسیت RDI نسبت به مشخصه شدت بیش از شاخص های دیگر است .
خلاصه ماشینی:
"استرلا در سال ٢٠٠٠ خشکسالی های رخ داده در منطقه والنسیا را با توجه به مدت و شدت و توزیع مکانی آنها مورد بررسی قرار داد و با بهره گیری از روش تجزیه و تحلیل تناوبی و تعیین چهار دوره خشک به بررسی اثرات مهم اقتصادی و اجتماعی این دوره ها پرداخت (٢٠٠٠,Estrela ).
/ / / شکل ٦ - گستره فضایی وقوع خشکسالی در لارستان بر حسب درصد فراوانی، در مقیاس ماهانه بر طبق شاخص های CZI ،SPI ، و ZSI / / / شکل ٧ -گستره فضایی رویداد خشکسالی فراگیر ٧٩- ١٣٧٨ بر حسب شاخص های CZI ،SPI ، و ZSI از لحاظ مشخصه سختی، با عنایت به اینکه سختی خشکسالی برایند دو مشخصه طول دوره یا دوام ، و شدت وقایع خشکسالی است ، میتوان انتظار داشت که شاخصی که به مشخصه شدت حساس تر باشد و یا شروع خشکسالی را زودتر و پایان آن را دیرتر اعلام کند، نهایتا سختی بیشتری را نشان خواهد داد.
/ شکل ٨- نمودار شروع و پایان خشکسالی فراگیر لارستان (٧٩-١٣٧٨) بر طبق شاخصهای CZI،SPI ، و ZSI با مقیاسهای میانگین متحرک ١٢،٦،٣ماهه ، به تفکیک شدت خشکسالی / شکل ٩- مقایسه عکس العمل شاخص ها نسبت به خشکسالی فراگیر لارستان در سال ٧٩-١٣٧٨ / شکل ١٠ - مقایسه روند تغییرات RDI و SPI در منطقه لارستان نتیجه گیری: در منطقه لارستان همانند سایر نواحی خشک ، خشکسالی بیش از آنکه یک وضعیت غیر نرمال تلقی شود، خصوصیت عادی اقلیمی به شمار میآید."