چکیده:
آراء و نظریات ژاک لاکان در زمینة ناخودآگاه، دگرگونی شگرفی رادر نقد ادبی پدید آورده است. وی با استفاده از مفهوم ضمیر ناخودآگاه فروید و زبانشناسیسوسور، به تبیین چارچوب نوینی از مفهوم ضمیر ناخودآگاه میپردازد. در این مقاله سعیبر آن است تا بر اساس نظریات لاکان ثابت شود راوی رمان بوف کور، سوژهایروان پریش psychotic است که قادر به تطبیق خود با شرایط پیرامونی نیست و تحمل الزاماتاجتماعی را ندارد. انزوای حاصل از جدایی از جمع، سرآغاز توهماتی است که راوی بیماربوف کور در آن شرایط، خود را شایستة جهانی آرمانی میپندارد، او سوژهایاست در گسترة نمادین که با مواجهه با فقدان و هجران، میل به دستیابی به امر واقعرا دارد و همواره با جابهجایی فانتزیهای گوناگون درصدد دستیابی به لذت پایانناپذیرJouissance است، بنابراین در آغاز به بیان اصطلاحات این نظریهپرداز هم چونگسترة «خیالی»، گسترة «نمادین» و سایر اصطلاحات و سپس با توجه به مفاهیم لاکانی بهنقد راوی بوف کور میپردازیم.
خلاصه ماشینی:
انزوای حاصل از جدایی از جمع ، سرآغاز توهماتی است که راوی بیمار بوف کور در آن شرایط ، خود را شایستة جهانی آرمـانی مـی پنـدارد، او سـوژهای اسـت در گسترة نمادین که با مواجهه با فقدان و هجران، میل به دست یـابی بـه امـر واقـع را دارد و همـواره بـا جابه جایی فانتزی های گوناگون درصدد دست یابی به لذت پایانناپذیر Jouissance اسـت ، بنـابراین در آغاز به بیان اصطلاحات این نظریه پرداز هم چون گسترة «خیالی »، گسترة «نمادین » و سایر اصـطلاحات و سپس با توجه به مفاهیم لاکانی به نقد راوی بوف کور می پردازیم .
بنـابر نظریة لاکان شرححال راوی بوف کور را نشانی از تحریـر ناخودآگـاه و روانپریـشی نویـسنده مـی توان دانست ، این رمان چیزی جز خودزندگی نامة ناخودآگاه خالق ایـن اثـر هنـری نیـست ، زیرا تنها کسی می تواند تجارب ناخودآگاه را بیان کند که خود در شرایط مشابهی بـه سـر بـرد، تجاربی درونی که برطبق نظر لاکان بدون خواست و ارادة مـستقیم خـود سـوژه، قابـل انتقـال نیست (فینک ، ١٩٩٦، ١٠).
پیرمرد روی قلمـدان مـرد نـوعی تـاریخ اسـت کـه در آرزوی بیهودة وصال به سر می برد و مانع بین آنها بیانگر این است که هیچ گاه بـه آن نخواهـد رسید و تنها می تواند تصوری ذهنی از او را در ذهن خـود بپرورانـد و بـه عنـوان نماینــدة بـا تجربة تمام نسل ها، با جویدن انگشت سبابة خـود میل جاودانی اش را برای بازگشت بـه دوران کودکی و حمایت دامان مادر نشان می دهد.
New York: Oxford University Press Inc. Ghiyasi, Mohammad Taghi.