چکیده:
از مقایسه شاهنامه با نهج البلاغه چنین به نظر می رسد که فردوسی در اشعار خویش معانی قرآن مجید و مضامین احادیث نبوی و اتمه معصومین به خصوص امام علی را به طرق گوناگون ایراد کرده است که هم بیانگر عقاید و مذهب اوست و هم نشان دهنده تسزط وی در فهم معانی و مفاهیم نهج البلاغه.
در این مقاله با مقایسه تطبیقی و بازتاب نهج البلاغه در شاهنامه پرداخته و به نمونه هایی از تاثیرات این شاعر از کلام امام علی اشاره شده است
By comparing Shahnameh with Nahj al-Balagha we can easily figure out that Ferdowsi has used definitions of Holy Quran، along with quotations from holy Imams، especially Imam Ali in his poems which represents both his believes regarding to the religion and his dominance over the meaning and definitions of Nahj al-Balagha.
In this article، the researcher has tried to do a comparison and to see the reflection of Nahj al-Balagha in Shahnameh، and also some examples of the effects of Imam Ali‘s speech on Ferdowsi has been mentioned as well
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله به مقایسه تطبیقی و بازتاب نهج البلاغه در شاهنامه پرداخته و به نمونههایی از تأثیرات این شاعر از کلام امام علی(ع)اشاره شده است.
ز یزدان بترس و ز ما شرمدار#نگه کن بدین گردش روزگار یکی را برآرد به ابر بلند#یکی زو شود زارو خوار و نژند (114/1364/5-113) دلبستگی فردوسی به مذهب شیعه و شیفتگی وی به مکارم اخلاق و صفات انسانی علی(ع)او را به چنین داوری واداشته است: اگر چشم داری به دیگر سرای#به نزد نبی و وصیگیر جای گرت زین بدآید گناه منست#چنین است آیین و راه منست (118/44/1-116) طبق روایات مختلف میدانیم که فردوسی شیعه مذهب است اما جو مذهبی آمیخته با عصبیتهای شدید و سختگیریهای امرا و علما و حسادت حاسدان مانع از این شد که فردوسی علنی عقاید و مذهبش را بروز دهد و آشکارا دم از تشیع و حب آل علی بزند.
نامهی 148/54 نتیجهگیری با بررسی شعرهای شاعران عربی زبان پس از اسلام خواهیم دید که کمتر شاعر و ادیبی است که معنیی را از سخنان علی(ع)نگرفته و یا گفته او را در نوشته و سروده خویش تضمین نکرده باشد.
فردوسی یکی از شاعران است که با دوستی خاندان پیامبر شاه غزنوی را بر سر خشم آورده و آشکارا گفت: سر انجمن بد ز یاران علی#که خواندش پیغمبر علی ولی (7/1406/5) مشابهت نظر و اندیشه فردوسی با آنچه در نهج البلاغه آمده بدون تردید نشانگر اندیشه اسلامی و مذهب شیعی اوست."