چکیده:
شعر، زبان حالات گوناگون بشر و بهترین وسیله ابراز احساسات است. همچنین بیان کننده سطح فکر، شخصیت، میزان اعتقادات و یا حتی طبقه اجتماعی فرد می باشد. چندانکه می توان از ابیاتی که شخص بر زبان می آورد به شرایط روحی او در آن لحظه پی برد. انسان در لحظات شادی ابیاتی نشاط انگیز بر زبان می راند و خرسندی خویش را ابراز می کند و در لحظات اندوه و غم ابیات حزن انگیز که بیانگر اندوه و غم اوست. این حرکت، در واقع نوعی تخلیه انرژی مثبت یا منفی است و به صورت یک کنش طبیعی در اغلب افراد اجتماع دیده می شود. از جمله این افراد، صاحبان مرکب های آهنین هستند که از دل نوشته های آنان به ادبیات جاده ای، ماشین نوشته، خودرونوشته، ادبیات بیابانی و غیره تعبیر می شود. خودرونوشته ها قطعا بخشی از فرهنگ عامه و فولکوریک هستند که با مطالعه آنها می توان بخش قابل توجهی از فرهنگ توده مردم را شناخت. صاحب ماشین برای بیان اندیشه ها و احساسات خویش از این اشعار بهره گرفته و از اتومبیل، به عنوان ابزار انتقال پیام استفاده می کند. او از قید و بند قالب ها رها شده و با مخاطب عام در قالب نوشته هایی که ریشه در آداب و رسوم و سنت ها و عقاید دارد، ارتباط برقرار می کند. گاهی در این میان شعرهایی با مفاهیم اخلاقی است که از طریق آن به مسافران جاده ها چیزهای زیادی به عنوان نصیحت و نکته های اخلاقی می آموزند. و طبیعتا تاثیر گذاری آن بیشتر و عمیق تر است؛ چون تلخی موجود در پندها ونصیحت ها را ندارد؛ از شکل نصیحت خارج شده و به نوعی به ادبیات اخلاقی تبدیل می شود.
مقاله حاضر پژوهشی در شناخت آسیب شناسی اعتماد اجتماعی در لابلای خودرونوشته ها است که عدم توجه به آن از مهم ترین عوامل اختلال در سقوط شخصیت والای انسانی و سبب بی اعتمادی در جامعه است. در این مقاله مولفه های بنیادین و اساسی موجود و قابل استخراج در این اشعار بررسی و بیان می شوند. از قبیل: خودبینی، حسادت، پرهیز از معاشرت با افراد بد، پیمان شکنی، عیب بینی، مردم آزاری و غیره.