چکیده:
معاملات با اشخاص وابسته در رسواییهای مالی بازار بورس به عنـوان یکـی از کـانونهـای نگرانـی اسـت ؛ به گونه ای که استفاده هدفمند از این معاملات و عدم افشا یـا کـافی نبـودن افشـای آنهـا از عوامـل سـقوط شرکت ها بوده است . هدف این پژوهش بررسی تاثیر معاملات با اشخاص وابسته بر مربـوط بـودن سـود در تعیین ارزش بازار سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است . در این پژوهش بـر دو نوع معامله با اشخاص وابسته تمرکز شده است : فروش مواد و کالا و فروش داراییهای ثابـت بـه اشـخاص وابسته . بدین منظور ١٦٤ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سـالهـای ١٣٨٨ تـا ١٣٩٣ مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. فرضیه های تحقیق با استفاده از رگرسیون چندگانـه آزمـون شـدهانـد و روش تخمینی برای تجزیه وتحلیل دادههای تحقیق در رگرسیون چندگانه ، روش دادههای تابلویی با اثرات ثابت است . نتایج پژوهش نشان میدهد مربوط بودن سود در تعیین ارزش بازار سهام در شـرکت هـایی کـه دارای معاملات با اشخاص وابسته از نوع فروش موجودی مواد و کالا هستند، کاهش یافته اسـت . همچنـین معاملات با اشخاص وابسته از نوع فروش دارایی ثابت تاثیر مشخصی بر مربوط بودن سـود در تعیـین ارزش بازار سهام شرکت ها ندارد. نرخ تورم در جوامع مختلف بسته به شرایط هر جامعه ای میتواند پدیدهای مثبت و یا منفی تلقـی شـود، امـا درصورتیکه شوکهای تورمی منجر بـه نااطمینـانی تـورمی شـوند، ایـن نااطمینـانی بـا ایجـاد اخـتلال در تخصیص بهینه منابع و کارکرد سیستم قیمت ها هزینه های کلانی را بر بنگاههای اقتصادی تحمیل مـیکنـد. تحت تاثیر این هزینه ها و رفتار عقلایی عاملان اقتصادی در تعیین تورم انتظاری، نرخ تورم نیز ممکن اسـت افزایش یابد. بر همین اساس، مطالعه حاضر ارتباط بین تورم و نااطمینـانی تـورمی در ایـران را بـا تاکیـد بـر انتظارات عقلایی طی دوره زمانی Q١٣٦٩١-Q١٣٩٤٤ بررسی کرده است . مدلسـازی نااطمینـانی تـورمی بـا استفاده از مدل EGARCH نشان داد که شوکهای مثبت و منفی تورمی نقـش نامتقـارن در شـکل گیـری نااطمینانی تورمی دارند. همچنین ، آزمون علیت گرنجر و توابع واکنش آنی نشان داد افزایش پیش بینی نشده تورم به نااطمینانی تورمی منجر میشود، افزایش نااطمینانی تورمی نیز افزایش نرخ تورم انتظـاری را در پـی دارد. بر اساس تجزیه واریانس نیز در بلندمدت بیش از ٧٦ درصـد از تغییـرات نااطمینـانی تـورمی بـا تـورم پیش بینی نشده و بیش از ١٦درصد از تغییرات تورم انتظاری نیز با تغییرات نااطمینـانی تـورمی توضـیح داده میشود.
خلاصه ماشینی:
تأثیر معاملات با اشخاص وابسته بر مربوط بودن سود در تعیین ارزش بازار سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 1 محمدرضا لطفعلی پور استاد اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد 2 سمیه گلدی پور عضو هیئت علمی مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی غیردولتی حکیمان بجنورد 3 امید آریان حسابرس دیوان محاسبات خراسان شمالی 1 تاریخ دریافت : ١٣٩٥/١/٢١ تاریخ پذیرش: ١٣٩٥/١/١٣ چکیده معاملات با اشخاص وابسته در رسواییهای مالی بازار بورس به عنـوان یکـی از کـانونهـای نگرانـی اسـت ؛ به گونه ای که استفاده هدفمند از این معاملات و عدم افشا یـا کـافی نبـودن افشـای آنهـا از عوامـل سـقوط شرکت ها بوده است .
از بازنگری پژوهش های انجام شده درمییـابیم کـه مؤلفـه هـای مختلفی در مورد میزان مربوط بودن سود مطرحشدهاند ولی معاملات با اشخاص وابسـته بـه منزلـۀ یک عامل تأثیرگذار احتمـالی بـر میـزان مربـوط بـودن سـود در تعیـین ارزش بـازار شـرکت هـای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تاکنون موردبررسی قرار نگرفتـه اسـت .
٣. فرضیه های پژوهش با توجه به هدف پژوهش که بررسی تأثیر معاملات با اشخاص وابسـته بـر میـزان مربـوط بـودن سود در تعیین شرکت میباشد و با توجه به این که از دو نوع معامله بین اشـخاص وابسـته - فـروش مواد و کالا و فروش داراییهـای ثابـت - اسـتفاده شـده اسـت فرضـیه هـای پـژوهش بـه شـرح زیـر تدوین شدهاند: فرضیه اول: فروش مواد و کالا به اشخاص وابسته بر مربوط بودن سود در تعیین ارزش بـازار سـهام شـرکت تأثیرگذار است .