چکیده:

سیاست و اقتصاد ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند و هیچ‌یک از این دو بی‌دیگری نمی‌تواند قوام و ثباتی داشته باشد‌. این نکته‌ای است که در درازنای تاریخ پیوسته به آن توجه شده است. اما، در گذشته به مانند امروز علم اقتصاد وجود نداشته، بنابراین برای دانستن برخی از مسائل اقتصادی باید به کتاب‌های تاریخی و ادبی مربوط به سیاست، تدبیر منزل و علم اخلاق که اجزای سه‌گانۀ حکمت علمی است، رجوع کرد تا اطلاعات مورد نیاز را به‌دست‌آورد؛ همان امری که این پژوهش در نظر دارد با مطالعۀ آن و به روش تحقیق تحلیلی ـ توصیفی به این پرسش پاسخ گوید که سیاست‌های اقتصادی نظام‌های حکومتی سامانی و غزنوی چگونه بوده است و منابع مالی این دولت‌ها از کجا تأمین می‌شده است که بر پایة آن، مسائل مالی و بازرگانی و اقتصادی کشور را اداره می‌کردند. دستاورد تحقیق نشان از آن دارد که نظام مالی و اقتصادی این دولت‌ها مبتنی بود بر اخذ مالیات‌هایی معمول که دربرگیرندة خراج و مالیات‌های ویژه بود؛ خراج یا مالیات بر زمین و محصولات کشاورزی مناطقی که ولایات آن تحت حکومت آنان بود و برای گردآوری آن کارگزاران سلاطین با توده‌های مردم در ارتباط مستقیم بودند. افزون بر این، این دولت‌ها از طریق دادوستد کشاورزی، تجارت بین‌المللی خاصه زمانی که بازرگانان برای خزانه تجارت می‌کردند، غارت‌ها، غنایم جنگی، در معرض فروش قراردادن مناطق غارت‌شده و فروش اسرا منابع مالی خویش را تأمین می‌کردند.

خلاصه ماشینی:

اما، در گذشته به مانند امروز علم اقتصاد وجود نداشته ، بنابراین برای دانستن برخی از مسائل اقتصادی باید به کتاب های تاریخی و ادبی مربـوط بـه سیاست ، تدبیر منزل و علم اخلاق که اجزای سه گانه حکمت علمی اسـت ، رجـوع کرد تا اطلاعات مورد نیاز را به دست آورد؛ همان امری که این پژوهش در نظـر دارد با مطالعه آن و به روش تحقیق تحلیلی ـ توصیفی به این پرسـش پاسـخ گویـد کـه سیاست های اقتصادی نظام های حکومتی سامانی و غزنـوی چگونـه بـوده اسـت و منابع مالی این دولت ها از کجا تأمین می شده است که بـر پایـه آن ، مسـائل مـالی و بازرگانی و اقتصادی کشور را اداره می کردند. این پژوهش بـر آن اسـت از طریـق ذکر نمونه هایی از کتب تاریخی و تحلیل آن ، به بخش کوچکی از اهمیت سترگ اقتصـاد و مسائل مالی و حضور آن در تاریخ سلسله هایی که در سده چهارم و پنجم در ایران حکومت کرده اند بپردازد تا به پرسش اصلی این تحقیق : سیاست های اقتصادی نظـام هـای حکـومتی سامانی و غزنوی چگونه بوده است و منابع مالی این دولت ها از کجا تأمین می شده اسـت ، پاسخ گوید. مورخان ایرانی در تضـاعیف اخبـار تاریخی خویش ، آوردن احوال اقتصادی را ضمن بیان وقایع و رویدادهای تاریخی نیز وجهه همت خود قرار داده اند و در زمینه های گوناگون اقتصادی ، گاه به تفصـیل گـاه بـه اجمـال سخن گفته اند؛ از آن جمله ، در این کتاب ها به انواع دادوستدها و آداب خاص امر اقتصادی ، نظیر برپایی بازارها در موسم مقرر در برخی ولایات ایران زمین چون : بخـارا، و یـادکردن از بازارهای شگفت انگیز نظیر بازار بت فروشان ـ حتی در دوره های اسلامی به روایـت تـاریخ بخارا ـ ذکر محصولات نواحی مختلف تحت سیطره یک حکومت ، پرداخته اند.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود

سیاست‌های اقتصادی نظام‌های حکومتی سامانی و غزنوی مقاله