چکیده:
سندباد یکی از شخصیت‌های مهم «هزار و یک شب» است که در شعر معاصر عربی، فراخور تجربه‌های متعدد آن شاعران، چهره‌های گوناگونی پیدا کرده است. از جمله شاعرانی که در شعر خود توجه ویژه‌ای به این شخصیت اسطورهای نشان داده‌اند خلیل حاوی (1919 -1982م) شاعر معاصر لبنان، و بدرشاکرالسیاب (1926 – 1964م) شاعر معاصر عراقند؛ آنان سعی کردهاند با بازآفرینی این شخصیت اسطورهای به صورت نمادین و غیر مستقیم، به ابراز اندیشه‌های خود بپردازند. سندباد آنان، آرزوی انسان برای ماجراجویی و خروج از جریان موجود زندگی را به تصویر می‌کشد. نگارندگان در این مقاله برآنند تا ضمن بازگویی سفرهای سندباد، به بررسی، نقد و تحلیل تطبیقی آن اسطوره در سرودة «السندباد فی رحلته الثامنة» از خلیل حاوی و سرودة «رحل النهار» از بدرشاکرالسیاب بپردازند. آنچه در این مجال برایمان مهم می‌نماید بیان دلالت یا دلالت‌های این اسطوره، نحوة فراخوانی و بکارگیری آن، واکاوی ویژگی‌های زبانی، ادبی و هنری، و مهم‌تر از همه کارکرد این اسطوره در شعر دو شاعر یاد شده است. برداشت این است که دو شاعر به قصد جاودان ساختن دغدغه‌های شخصی و اجتماعی- سیاسی، دست به «اسطوره زدایی» یا «ساختارشکنی اسطوره» زده و به نحوی به «اسطوره‌سازی» روی آوردهاند. دیگر آنکه با کاربست شگرد «تکرار» بر آن بودهاند تا علاوه بر تقویت موسیقی زبان، در محور عمودی، بر معنی و مفهوم مورد نظرشان تاکید کنند.
Befitting with various experiences of literary figures، Sandbad who is one of the significant figures of «one thousand and one night» in contemporary poetry، has gotten different images. Amongst literary charactersthat paid a lot of attention to this mythical figure، is Khalil Havi (1919-1982)، contemporary poet، from Lebanon and BadrShakir al-Sayyab (1926-1964) from Iraq could be mentioned. Recreating this mythical figure in a symbolic and indirect aspect، they have tried to express their own thoughts. Their Sandbad performed the human''s desire for adventure and exiting from the current flow of life.
In the present study، the authors make an efforts to criticize and make a comparative analysis of «Sandbad in his eighth adventure» written by Khalil Havi and «the day departed» written by Badrshakir al-sayyab. Meanwhile the definition of this myth and the reason of contemporary literary figures''s tendency toward applying this myth in their poems and expressing his adventures are also elaborated on. What is important in this respect is showing reasons of applying this myth، the way of recalling and applying it، investigating literary and poetry features، and more importantly application of this myth in poems of the two mentioned poets. The conclusion is that both poets tried to «Demythical» or « Deconstructing myth» and somehow tend to «mythmaking». And all these have been done for the purpose of immortalizing their personal and political-social thoughts. Using «frequency» technique to emphasize their wanted meaning and content was in line with improving language music in vertical axis.
(
, 
, 
)
