چکیده:
هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی الگوی مصرف در بیماران سوءمصرف کننده مواد و با هدف شناسایی انواع مواد و ارایه راهکارهایی برای پیشگیری از سوءمصرف مواد صورت گرفت. روش: این مطالعه تحلیلی-توصیفی به روش گذشته نگر انجام شد. با روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای تعداد پروندههای 461 نفر از بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی اقامت اجباری سلامت محور، مرکز کاهش آسیبهای اجتماعی، درمانگاه سرپایی دولتی و درمانگاه ترک اعتیاد خصوصی که در سه ماهه اول سال 1391 پذیرش شده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. یافتهها: نتایج نشان داد 8/ 54 درصد بین سنین 30-21 سالگی قرار دارند، 48درصد از بیماران در سنین 30-21 مصرف مواد را شروع کرده اند، 49درصد بیماران کمتر از 10 سال اعتیاد دارند، 6/60درصد از بیماران در ابتدا تریاک مصرف کرده اند، 8/ 53درصد بیماران رفتار پرخطر داشته اند، 1/ 44درصد بیماران در حال حاضر هروئین و 3/ 38درصد آنها شیشه مصرف میکنند. نتیجهگیری: نتایج نشان داد که ماده مخدر هروئین و شیشه بیشترین تعداد مصرف کنندگان را به خود اختصاص دادهاند. بنابراین، با توجه به نتایج این مطالعه لزوم توجه جدیتر به پیشگیری و درمان علمیتر با بهرهگیری بیشتر از درمانهای روانشناختی ضروری به نظر میرسد.
Objective: The current study was carried out to examine the consumption patterns of substance abuse patients with the purpose of identifying different kinds of substances and offer ways to prevent from.
Methods: This analytical-descriptive study was done retrospectively. With multistage cluster sampling method، 461 dossiers of patients whom admitted in first trimester of summer of 2012 to forced stay centered health care، Social Harm Reduction Center، Public outpatient clinic and Private addiction clinics were studied. The results were analyzed using descriptive statistics by SPSS ver. 19.
Results: results showed that 54.8% of patients between the ages of 21-30، 48% of them started using drugs at 30-21، 49% of patients younger than 10 years have addiction، 60.6% of patients initially had used opiates، and 53.8% of patients had high-risk behavior، 44.1% and 83.3% of patients currently using heroin and amphetamine، respectively.
Conclusion: The results showed that the heroin and amphetamine accounted for the largest number of consumers. Then according the results of this study، more serious attention to the prevention and more scientific treatment with more benefiting from psychological treatments were required.
خلاصه ماشینی:
"اما پژوهش هایی که بـه طـور مـستقیم الگـوی مـصرف مـواد را در منـاطق جغرافیـایی کشور بررسی کرده باشند انگشت شـمار اسـت ، بنـابراین سـوال هـای مطـرح شـده در ایـن پژوهش عبارتند از اینکه مشخصات جمعیت شـناختی بیمـاران تحـت درمـان در شهرسـتان ارومیه چیست ؟، الگوی مصرف مواد در شهرستان ارومیـه چگونـه اسـت ؟ نهایتـا وضـعیت ارتکاب جرم در میان بیماران تحت درمان در شهرستان ارومیه چگونه است ؟ روش جامعه ، نمونه و روش نمونه گیری این مطالعه تحلیلی -توصیفی به روش گذشته نگر انجـام شـد.
جدول ٥: توزیع فراوانی گروه نمونه به تفکیک روش مصرف مواد روش مصرف فراوانی درصد تدخینی 380 81/4 تزریقی 76 16/2 خوراکی 11 2/4 کل 467 100 آماره های توصیفی گروه نمونه به تفکیک اولین ماده مصرفی در جدول زیر ارایه شده است .
جدول ٦: توزیع فراوانی گروه نمونه به تفکیک اولین ماده مصرفی اولین ماده مصرفی فراوانی درصد حشیش 85 18/2 الکل 10 ½ تریاک 283 60/6 هروئین 64 13/7 شیره 2 0/4 کوکائین 1 0/2 مواد توهم زا 1 0/2 آمفتامین 21 4/5 کل 467 100 آماره های توصیفی گروه نمونه به تفکیک وجود/عدم وجـود بیمـاری جـسمانی -روانـی و سابقه زندانی در جدول زیر ارایه شده است .
در ارزیابی سریع سوءمصرف مواد در ایران که در سال ١٣٨٦صورت گرفت نتایج به این صورت بود که ٥٤ درصد افراد مصرف کننده در فاصله سنی ٢١ الـی ٣٠ سـال قـرار داشتند، بیشتر افراد (٣٢/٩%) دارای تحصیلات راهنمایی بودند، ٤٧/٩ درصد متاهل بودنـد، مصرف حاضر اکثریت (٤٥/٨%) آنها هروئین بوده ، ٧٥/٢ درصـد تـدخینی و ٢١/٣ درصـد مصرف تزریقی داشته اند و ٣٨/٥ درصد آنها سابقه زندان داشته اند (ارزیابی سریع وضـعیت سوء مصرف و وابستگی به مواد، ١٣٨٦)."