چکیده:
جان هیک، فیلسوف دین مشهور انگلیسی معاصر، از یک سو خود را مسیحی میداند و از سوی دیگر قائل به تکثرگرایی دینی است، به این معنا که ادیان دیگر را نیز حق و نجاتبخش میشمارد. او میگوید مطالعة وضعیت متدینان به ادیان متفاوت، پذیرش تکثرگرایی را ضروری میکند. او در گام دوم با اسطورهشمردن آموزههای اساسی مسیحیت، از انحصارگرایی مسیحی میگریزد و بین مسیحیت و تکثرگرایی جمع میکند. او در گام سوم با قائلشدن به اینکه ادیان گوناگون از منظرهای متفاوت به حقیقت متعالی نگاه کردهاند و به همین جهت هرکدام بخشی از حقیقت را بیان میکنند، و نیز قائلشدن به اینکه هدف گزارههای دینی، نه خبر از واقع، بلکه تغییر درون انسانهاست، مسئلة تعارض دعاوی ادیان را حل میکند. سخن این نوشتار این است که هیک در جمع بین مسیحیت و تکثرگرایی و نیز حل مسئلة تعارض دعاوی ادیان موفق نبوده است.
خلاصه ماشینی:
جان هیک و جمع بین مسیحیت و تکثرگرایی عبدالرحیم سلیمانی 1 چکیده جان هیک، فیلسوف دین مشهور انگلیسی معاصر، از یک سو خود را مسیحی میداند و از سوی دیگر قائل به تکثرگرایی دینی است، به این معنا که ادیان دیگر را نیز حق و نجاتبخش میشمارد.
یکی اینکه ظواهر کتاب مقدس دین خاص، که راه نجات و رستگاری خاصی را ارائه میکند و لازمة آن انحصارگرایی است، چگونه با تکثرگرایی قابل جمع است؛ و دوم اینکه گزارشی از هستی که در ادیان گوناگون آمده و با هم ناسازگارند، چگونه همه حق هستند.
بر اساس این دیدگاه، ایشان تکثرگرایی را اینگونه تعریف میکند: تکثرگرایی عبارت است از: قبول و پذیرش این دیدگاه که تحویل و تبدیل وجود انسانی از حالت خود محوری به خدا (حقیقت) محوری به طرق گوناگون در درون همة سنتهای دینی بزرگ عالم صورت میگیرد.
بحث دیگر این است که به فرض که تکثرگرایی را بپذیریم و همة ادیان بزرگ را حق و راه نجات بشماریم، آیا راهی برای درجهبندی ادیان داریم تا به وسیلة آن داوری کنیم که کدام دینی برتر است؟ هیک راههایی را مطرح و ارزیابی میکند.
نتیجهگیری جان هیک از یک سو خود را مسیحی میداند و از سوی دیگر قائل به تکثرگرایی دینی است؛ به این معنا که همة ادیان را حق و راه نجات میداند.