چکیده:
نهادینه سازی کیفیت و تعالی یکی از جنبه های حیاتی ارتقای هر سازمان است . توجه به این مهم باعث مـیشـود که ، ضمن دست یابی به بهبودهای مقطعی در زمینه کیفیت ، اهداف تعالی نیز دنبال شود. در این مقاله ، ضـمن بررسـی جایزة ملی بهره وری و تعالی سازمانی در پنج دورة اخیر اجرای طرح و مقایسـه آن بـا الگـوی طراحـیشـدة مکنـا، بـه شناسایی چالش ها و نقاط ضعف الگوها میپردازیم . در ادامه نیز مقایسه ای تطبیقی بین الگـوی مکنـا و الگـوی ملـی تعالی سازمانی صورت گرفته و نتیجه آن به صورت مقایسـه ای نشـان داده شـده اسـت . در ایـن پـژوهش ، بـه منظـور شناسـایی چـالش هـا و جمـع آوری داده هـا، ابـزار پرسـش نامـه بـه کـار گرفتـه شـده ، از آزمـون فریـدمن در نـرم افـزار اس .پی.اس .اس . به منظور تحلیل داده ها استفاده شده و شاخص های مرتبط بـا اجـرای الگـوی ملـی تعـالی سـازمانی اولویت بندی و رتبه بندی شده است . همچنین ، در سازمان های متقاضی جایزة ملی بهره وری و تعـالی سـازمانی، نقـاط قوت و حوزه های نیازمند بهبود از طریق مصاحبه با کارشناسان تعالی سازمان ها شناسایی شده اسـت . پـس از بررسـی چالش های مرتبط با الگوی ملی تعالی سازمانی و همچنین به منظور پیشگیری از احتمـال وقـوع مشـکلات مشـاهده شده در الگوی رشد و تعالی ناجا، پیشنهادهایی در سه حوزة منابع انسـانی، سـازمانی و فرمانـدهی و بـا هـدف بهبـود الگوی تعالی مکنا عرضه شده است . با توجه به مولفه های منحصر بـه فـرد هـر کـدام از الگوهـا، تحلیـل تطبیقـی آن میتواند به ایجاد تحول سازمانی و ارتقای کیفیت در هر دو حوزه منجر شود.
خلاصه ماشینی:
در طول یازده سال اجرای جایزة ملی، با تکیه بر تجـارب کسـب شـده طـی سـال هـای گذشته ، این فرصت نیز فراهم آمده است که سازمان های ایرانی در همۀ بخش های اقتصادی و زمینه های مختلف فعالیت در فرایند جایزة ملی تعالی سازمانی شرکت کنند و دستاوردهای خود را در استقرار نظام های جدید مدیریتی ــکه در چارچوب الگوی تعالی سازمانی به اجـرا گذاشته اندــ با دیگر سازمان ها به مقایسه بگذارند؛ به این ترتیب ، در فضای تبادل تجربیـات ، یافته ها و دانش خود را با دیگـران بـه اشـتراک بگذارنـد.
این معیار همچنین به منظـور تحقـق اهـداف و بهبود دستاوردهای کلیدی راهبردی، شاخص های کلیـدی عملکـرد (مـالی و غیرمـالی) / مرتبط با رویکردها و فرایندها و همچنین دستاوردهای کلیدی راهبردی را در دوره هـای زمانی متناسب اندازه گیری و تحلیل میکند (همایونفر، ١٣٨٩) الگوی مدیریت کیفیت و تعالی در نیروی انتظامی (مکنا) به منظور ایجاد الگوی منسجم و مناسب برای استفاده در بدنۀ نیروی انتظامی، اجزایـی برای طراحی معماری الگوی مکنا لازم است .
معیارهای الگوی مدیریت کیفیت و تعالی مکنا به دو دستۀ توانمندسـازها و نتـایج بـه شـرح زیـر تقسـیم مـیشـود (دبیرخانۀ مکنای ناجا، ١٣٩٠): توانمندسازها: هفت معیار اول این الگو عواملی است که ناجا را برای رسیدن به نتایج عالی توانمند میکند.
/ جامعۀ آماری در ابتدای پژوهش مؤسسۀ مطالعات بهره وری و منابع انسانی ــکه سـازمان عرضـه کننـدة جایزة ملی بهره وری و تعالی سازمانی است ــ بررسی شده و، از طریق پرسش نامه و مصاحبه بـا خبرگان این سازمان ، فرصت ها و چالش های این الگـو شناسـایی شـده اسـت .