چکیده:
پژوهش حاضر، به دنبال بررسی عوامل اجتماعی و روان شناختی موثر بر علاقه مندی دانش آموزان به شرکت در المپیادهای علمی با تاکید بر سازه خودکارآمدی بوده است. به منظور بررسی این رابطه، از نظریات اکسل، باندرا، هیدی، رینینگر، چیو و یوربان استفاده شده است. این پژوهش به صورت پیمایشی و با استفاده از توزیع پرسشنامه در میان دانش آموزان شهرستان اسکو، در سال تحصیلی 90-1389 انجام شده است. نمونه گیری با روش طبقه بندی شده انجام گرفته و حجم نمونه 335 نفر بوده است. برای سنجش خودکارآمدی، علاقه مندی، و ویژگی های فردی و خانوادگی، پرسشنامه ای محقق ساخته به کار گرفته شد و داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری مختلف مورد پژوهش قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان نمره افراد در سازه خودکارآمدی، رشد علاقه را در دانش آموزان در سطح اطمینان 99/0 پیش بینی می کند (P0/05> ). متغیر ارزش گذاری، سرمایه فرهنگی، توجهات و حمایت های دریافتی و سوابق تحصیلی نیز پیش بینی کننده میزان خودکارآمدی هستند
خلاصه ماشینی:
Schiefele Renninger Wigfield situational individual Rotgans هم علاقة فردی و هم علاقة موقعیتی متضمن یک حالت روحی و گرایش روانشناختی است، اما در این دو نوع علاقه نسبت خاص دانش و ارزش اندوخته با هم متفاوت است.
فرضیات پژوهش در زمینة خودکارآمدی و علاقه و متغیرهای برگرفته از ادبیات پژوهش به شرح زیر است: Urban Roberts Dimaggio Kim Valsiner فرضیهها 1- خودکارآمدی به صورت مستقیم اثر معناداری بر علاقهمندی به شرکت در المپیادهای علمی دارد.
ابزار ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل شش پرسشنامه خودکارآمدی نیهاش و همکاران، پرسشنامه علاقهمندی رینینگر (2002)، پرسشنامه ارزش استینمایر (2009)، پرسشنامه سوابق تحصیلی چیو (2007)، پرسشنامههای سرمایة فرهنگی کیم (2009)، بایون (2012) و نانز (2008) و پرسشنامه توجه و حمایت اربان (2006) بوده است.
بهعبارتی، مدل تحلیل مسیر مؤید فرضیة اول پژوهش؛ یعنی تاثیر خودکارآمدی بر علاقهمندی به شرکت در المپیادهای علمی با ضریب 45/0 و در سطح معناداری 01/0 است.
فرضیة سوم که مربوط به تاثیر سرمایة فرهنگی بر علاقهمندی است، با توجه به سطح معناداری 05/0 توسط این مدل تایید نشده است.
این متغیر در پژوهش حاضر، هم بهطور مستقیم و هم بهطور غیرمستقیم (از مسیر خودکارآمدی)، بر علاقة دانشآموزان مؤثر بوده است.
سرمایة فرهنگی، همانگونه که در تحلیل چندگانة رگرسیون مشاهده گردید، با علاقهمندی دانشآموزان به شرکت در المپیادهای علمی دارای رابطه مستقیم و بیواسطهای نیست، بلکه از رهگذر تأثیر بر خودکارآمدی بر متغیر وابستة پژوهش حاضر تأثیرگذار بوده است؛ تحلیل مسیر گواه این واقعیت است.