چکیده:
علامه سید محمد حسین فضل الله از جمله مفسران معاصر محسوب میشود که با هدف ارائه اصول کلی حاکم بر نظام اجتماعی اسلام ، با شیوه ای تحلیلی و اجتهادی، آیات قرآنی را پردازش نموده است . این مقاله به بررسی موضوع «شورا» به عنوان یکی از ظرفیت های نظام اجتماعی قرآنی از منظر علامه فضل الله پرداخته است . مهمترین یافته های این مطالعه از رهگذر استخراج جایگاه ، کارکرد و مختصات شورا در اندیشه علامه فضل الله این است که از نظر وی به موجب آیه ١٥٩ سوره آل عمران ، شورا به مثابه یکی از برآیندهای اجتماعی، مشارکت مستقیم یا غیر مستقیم مردم را در عرصه های گوناگون اجتماعی تایید نموده است . علامه فضل الله ملاک تمامی تصمیم گیریهای اجتماعی را احکام شرعی و مصالح جامعه اسلامی میداند و معتقد است در صورت علم تصمیم گیران به خبرویت خود در عرصه ای خاص ، الزامی به مشورت وجود ندارد.
خلاصه ماشینی:
١. ٧ مرضیه محصص ؛ استادیار گروه معارف دانشگاه شهید بهشتی چکیده کلید واژه ها: بیان مسئله سید محمد حسین فضل الله (١٣١٤ش ) از مراجع تقلید شیعه در لبنان ، در تفسیر «من وحی القرآن »، با شیوه ای تحلیلی و اجتهادی، به پردازش آیات قرآنی پرداخته است .
این تحقیق بر آن است با استناد به تفسیر «من وحی القرآن » طور خاص و دیگر نگاشته های علامه فضل الله به تحلیل موضوع «شورا» بپردازد.
21 فضل الله بر این نکته تاکید دارد که قرآن کتاب حرکت است ؛ به عبارت دیگر در بر دارنده باورها و برنامه های پویایی است که همگام با امت اسلامی حرکت کرده و در هر زمان و مکانی نحوه معیشت آنان را بیان میکند.
44 میتوان گفت تاکید علامه فضل الله بر لزوم تعامل مبتنی بر اطاعت مردم با رهبر جامعه اسلامی و عدم تخطی از تصمیمات وی که در تفسیر چندین آیه به چشم میخورد،45 در موضوع شورا این گونه نمایان میشود که نقش تعیین کننده را از افراد منتخب مردم در ساختار نظام اسلامی سلب مینماید.
همانطور که در بخش های پیشین بیان گردید؛ یکی از مظاهر دخالت مردم در عرصه سرنوشت اجتماعی خویش ، که زمینه مشارکت آنان در تصمیم گیریهای کلان اجتماعی و مدخلیت در تصمیم سازیهای اصحاب قدرت و حکومت را فراهم میآورد و در دیدگاه علامه فضل الله پیرامون آزادیهای سیاسی مورد توجه قرار گرفت ، موضوع شورا بود.