چکیده:
مقاله حاضر به مطالعه ارتباط جهانی شدن فرهنگی و هویت اجتماعی زنان شهر کرمانشاه پرداخته است. به منظور مطالعه این موضوع از روش کمّی و پیمایشی استفاده و اطلاعات لازم با استفاده از ابزار پرسشنامه جمعآوری شده است. نمونه مورد مطالعه برابر با 597 نفر بود که به منظور کاهش میزان خطا، نمونه تا 600 نفر افزایش داده شد. برای انتخاب این تعداد نمونه، از روش نمونهگیری تصادفی سهمیهای چند مرحلهای استفاده شد. پس از مرور مطالعات و نظریههای موجود، چارچوب نظری ترکیبی با توجه به نظریه گیدنز و رابرتسون تدوین شد. شایان ذکر است که متغیر هویت اجتماعی زنان به عنوان متغیر وابسته، شامل: هویت جنسیتی، هویت ملی، هویت قومی و هویت مذهبی بوده و متغیر جهانی شدن فرهنگی نیز با متغیرهای: میزان استفاده از فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی، آگاهی از جهانی شدن، سبک زندگی، نگرش نقش جنسیتی و بازاندیشی سنجیده شده است. یافتههای پژوهش نشان داد که متغیرهای: بازاندیشی، نگرش نقش جنسیتی، وسایل ارتباط جمعی خارجی، فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی، سبک زندگی مدرن و سبک زندگی دوستانه دارای ارتباط معنادار و مثبت و دو متغیر: وسایل ارتباط جمعی داخلی و سبک زندگی سنتی نیز دارای ارتباط معنادار و منفی با هویت اجتماعی مدرن زنان بودند. همچنین، یافتههای مستخرج از مدل رگرسیون چند متغیره نشان داد که شش متغیر سبک زندگی مدرن، سبک زندگی سنتی، بازاندیشی، وسایل ارتباط جمعی داخلی، نگرش نقش جنسیتی و وسایل ارتباط جمعی خارجی بر روی هم توانستند متغیر وابسته هویت اجتماعی زنان را نزدیک به 25درصد تبیین نمایند.
خلاصه ماشینی:
"هویتیابی پیش از تحولات حاصل از جهانی شدن فرهنگی و در جامعه سنتی عمدتا منفعلانه و مبتنی بر عوامل انتسابی؛ بهویژه جنسیت بود و با معیارهای سنت و نهادهای اجتماعی، دینی و سیاسی که نظامهای معنایی مشخصی را تولید میکردند، شکل میگرفت؛ اما با عرضه انبوه منابع اجتماعی و فرهنگی هویتآفرین، وسعت یافتن روابط اجتماعی و تعلقات گروهی و آزادی، صورتی فعال و غالبا Globalization Tomlinson Burbach Rosenau & Czempiel Huntingtion Smith آگاهانه و تأملی (بازاندیشانه) به خود گرفته است (دان 1 ، 12:1998).
جدول 3- نتایج تحلیل عاملی وسایل ارتباط جمعی در بین زنان شهر کرمانشاه اجزای وسایل ارتباط جمعی عاملهای وسایل ارتباط جمعی ابعاد وسایل ارتباط جمعی عامل اول عاملدوم عاملسوم عاملچهارم فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی نوین ایمیل (پست الکترونیکی) 89/0 اینترنت 79/0 چت یا فیس بوک (تویتر) 78/0 تماس تلفنی با خارج از کشور 57/0 برنامههای تلویزیون خارجی (ماهواره) 47/0 مکالمه با موبایل 81/0 استفاده از تلفن همراه پیام کوتاه (اس ام اس) 80/0 فیلم و سی دی 58/0 رادیوهای داخلی 75/0 وسایل ارتباط جمعی داخلی روزنامهها و مجلات داخلی 66/0 تلویزیون داخلی 58/0 رادیوهای خارجی 76/0 وسایل ارتباط جمعی خارجی روزنامهها و مجلات خارجی 70/0 تعریف مفاهیم هویت اجتماعی مدرن (متغیر وابسته): هویت اجتماعی تعریفی است که فرد از خود در رابطه با دیگران میکند و به طور ویژه به آن جنبههایی از شخص بر میگردد که در واژههای عضویت گروهی او تعریف شده است (جنکینز، 1381).
بنابراین، این افراد در سبک زندگی سنتی خود، به تبعیت از تبلیغات و آموزههای رسانههای داخلی، همچنان به جامعه و هویت ملی، دینی و قومی خود متعهد بوده و نسبت به سایر ارزشهای غربی و عناصر هویتی جدید کم توجه هستند؛ اما بین متغیرهای استفاده از تلفن همراه و مشتقات آن و آگاهی از جهانی شدن ارتباط معناداری ملاحظه نشده است."