چکیده:
روستا ها واحد های همگن اجتماعی، اقتصادی و طبیعی هستند که فعالیت شان عمدتا در بخش کشاورزی است در حالی که در بخش های دیگر از جمله اشتغال غیررسمی شبه کشاورزی نیز امکان توسعه و محرومیت زدایی از روستاها وجود دارد. توسعه روستایی و ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و فعالیت های اقتصادی فراموش شده می تواند زمینه احیای مجدد روستاها را فراهم آورد. از نمونه های توسعه روستایی می توان به رونق دوباره فعالیت اقتصادی کتیرا چینی اشاره کرد که در گذشته از جایگاه خاصی در روستاهای ایران برخوردار بوده ولی متاسفانه این فعالیت اقتصادی به فراموشی سپرده شده است هدف کلی تحقیق: انجام یک پژوهش منظم و همه جانبه در ارتباط با پدیده کتیرا چینی به عنوان یکی از مشاغل سنتی مهم در بسیاری از مناطق روستایی ایران به ویژه مناطق کوهستانی و سردسیری از جمله منطقه دهستان کوهمره جروق بوده است و از آن جایی که پژوهش حاضر تا حد زیادی نو می باشد اساس تحقیقات بر مطالعات میدانی نگارنده استوار است. شیوه گردآوری اطلاعات در این پژوهش با کمک سه ابزار اصلی صورت گرفته است:الف) طراحی سوالات مناسب درباره پدیده مورد نظر به منظور ایجاد یک چارچوب منطقی در جهت رسیدن به اهداف پژوهش. (68 سوال)ب) مشاهده هدفدار از مراتع کتیرا و ابزارآلات کار.ج) مصاحبه با افراد با تجربه و کسانی که مدتها به این شغل اشتغال داشتند.جمعیت مورد نظر در این پژوهش دهستان کوهمره جروق واقع در 45 کیلومتری جنوب شرقی کازرون از توابع استان فارس است که از 18 روستا تشکیل شده است و می تواند به عنوان یک الگوی تحقیقی در سایر مناطق نیز مورد استفاده واقع شود.
خلاصه ماشینی:
از نمونه های توسعه روستایی میتوان به رونـق دوباره فعالیت اقتصادی کتیرا چینی اشاره کرد که در گذشته از جایگاه خاصی در روستاهای ایران برخوردار بوده ولـی متأسـفانه ایـن فعالیـت اقتصـادی بـه فراموشی سپرده شده است هدف کلی تحقیق : انجام یک پژوهش منظم و همه جانبه در ارتباط با پدیـده کتیرا چینی به عنوان یکی از مشـاغل سـنتی مهـم در بسـیاری از منـاطق روسـتایی ایران به ویژه مناطق کوهسـتانی و سردسـیری از جملـه منطقـه دهسـتان کـوهمره جروق بوده است و از آن جایی که پژوهش حاضر تـا حـد زیـادی نـو مـیباشـد اساس تحقیقات بـر مطالعـات میـدانی نگارنـده اسـتوار اسـت .
شـاید بتـوان عمده ترین ویژگی این نوع بهره برداری را ادغام کار و سرمایه دانسـت کـه از یـک طـرف باعث تأمین اشتغال افراد خانواده و وابستگان نسبی و سببی آنان شده و انگیـزه افـزایش تولید را بالا میبرده و از طرف دیگر امکان بهره کشی و استثمار از نیروی کـار روسـتاییان که معمولا از ایل و طایفه واحدی بودند را از بین میبرد.
نکتـه مهم دیگری که در رابطه با بهره برداری از مراتع کتیرا در کوهمره جروق باید به آن توجـه داشت این است که بر خلاف آنچه در بسیاری از مناطق و روستاهای ایـران رایـج بـود و افراد کتیرا چین میبایست علاوه بر حق اجاره به منابع طبیعی مقداری از محصـول کتیـرا را به عنوان بهره مالکانه به ارباب ، کدخدا و کلانتر پرداخت میکردنـد در ایـن جـا هـیچ موردی از پرداخت بهره مالکانه گـزارش نشـده اسـت .
لازم به ذکر است که افراد هشت گانه بالا علاوه بر مسؤلیت های خـود بـه صـورت تخصصی به کار تیغ زدن بوته های کتیرا نیز آگاه بودند و بنـابراین تمـام ایـن افـراد را بـا عنوان کارگران کتیرا چین میشناختند.