چکیده:
پژوهش حاضربا مطالعه مؤلفه هایی که می تواند یک میدان (به زعم بوردیو) را شکل دهد، در جهـت پاسـخ بـه سؤال آیا کاریکاتور در ایران به یک میدان هنری تبدیل شده است ؟ انجام شد.رویکرد نظری با استفاده از آراء پی یـر بوردیو درباره میـدان شـکل گرفـت کـه براسـاس ایـن رویکـرد، بـین سـرمایه هـای فرهنگی ،اقتصـادی ،اجتماعی و نمادین ،منش ،سلیقه و شکل گیری یک میدان رابطه وجود دارد.یک میدان را هنرمند و آثار وی ، واسطه های فرهنگی و اجتماعی ،مخاطبانی که جذب میدان می شوند و تـاریخ آن میـدان ، تشـکیل مـی دهنـد. میـدان کاریکـاتور درایـن پژوهش ، با شاخص هایی چون سرمایه های مورد نظر،سلیقه ، واسطه های فرهنگی ،منش وعمل سـنجیده شـد. روش تحقیق مورد استفاده درپژوهش حاضر، روش پیمایش وتکنیک پرسشنامه است ، همچنین از روش تـاریخی وتکنیـک اسنادی نیزبهره گرفته شده است .جامعه آماری دراین پژوهش ، شامل کاریکاتوریست های ایرانـی فعـال و شـاغل در این حرفه بود، همچنین در حجم نمونه تنها ٥٠نفراز کاریکاتوریست ها که در اجرای تحقیق مسـاعدت کردنـد،جای گرفتند. در واقع در پژوهش حاضر چه کاریکاتوریست هایی که با خانه کاریکاتور همکاری داشتند و چه آنان که بـا این خانه و کاریکاتوریست های فعال درخانه کاریکاتوراختلاف نظر داشتند در جامعه نمونه جای گرفتند. نتیجـه بـه دست آمده از این پژوهش نشان داد که کاریکاتورتاحدودی شاخص های یک میدان را دارد و در مرحله ی نوپایی و جنینی است . همچنین ،کاریکاتورهنوز در حد یک میدان وسیع و گسترده ، خـود را در جامعـه امـروزی ایـران مطـرح نکرده است .
خلاصه ماشینی:
"همچنین سؤالات دیگر این پژوهش عبارتند از: - آیا میدان کاریکاتوربا مشخصات بوردیو شکل گرفته است یا نه ؟ و کاریکاتوریسـت هـا فضـایی بـرای اعـلام هویت خود (انجمن ها )دارند؟ در صورت وجود داشتن این انجمن ها ، آیا کاریکاتوریست هایی که در این انجمـن فعالیت دارند با هم اهداف مشترک و نقطه اشتراکی دارند که بتوانند برجامعه تأثیرگذار باشند؟ - کاریکاتوریست های مطرح از چه ویژگی های جامعه شناختی برخوردارند؟طبق تعریـف بوردیـو از چـه نـوع سرمایه هایی (سرمایه اقتصادی ، اجتماعی ،فرهنگی و نمادین ) بهره جسته اند؟ - نسبت کاریکاتور با جامعه چیست ؟ محدودیت وحدود طنزدرکاریکاتورکدام است ؟ - آیا مسائل ومشکلات طبقات یا اقشارمختلف جامعه درکاریکاتورآورده می شوند؟ اهمیت بررسی کاریکاتور به عنـوان یـک میـدان هنـری و عنصـر فرهنگـی از چنـدین جنبـه قابـل تأمـل اسـت .
در اینجا جداولی از نظرات پاسخگویان درباره نقش تبلیغات در قبـال کاریکـاتور در جامعه ، مطالعه کردن انتقاداتی که از کارهای کاریکاتوریست ها می شود و برطرف کردن آن در کارهـای بعـدی و مفید بودن نقش رسانه ها در بهبود کاریکاتور در کشور آورده شده است که ٣٨درصد از کاریکاتوریسـت هـا، نقـش تبلیغات را در جامعه درباره کاریکاتور، ضعیف می دانند بقیه ی نتایج هم در جدول زیر قابل مشاهده است : جدول ٥:توزیع نسبی پاسخگویان برحسب ارزیابی شما از نقش تبلیغات در قبال کاریکاتور در جامعه فراوانی نسبت درصد نسبی فراوانی تجمعی خیلی قوی 1 0,02 %2 1 قوی 5 0,1 %10 6 معمولی 15 0,3 %30 21 ضعیف 0,38 19 %38 40 خیلی ضعیف ١٠ 0,2 %20 50 کل 50 1 %100 همچنین ، جدول شماره ٦ نشان دهنده ی این نکته اسـت کـه ٩٨ درصـد از کاریکاتوریسـت ها،انتقـاداتی کـه از کارهایشان می شود را مطالعه می کنندو ازاین ٤٩ نفری که انتقادات را در قبـال کارشـان مـی خواننـد، ٦٣ درصـد از آنان ،انتقادات را معمولی ارزیابی می کنند."