چکیده:
پژوهش حاضر تلاشی در جهت پاسخ گویی به نیاز موجود در زمینۀ فراهم سازی زیرساخت های نظری و مبانی نظری پشتیبان ابزارهای نوین مالی است که علاوه بر مطابقت با موازین اسلامی، منطبق بر روش های نوین سنجش ریسک در بازارهای مالی اسلامی نیز بوده و قابلیت کاربرد در بازارهای مالی اسلامی را داشته باشد. بدین منظور، در این پژوهش در جهت بررسی، محاسبه و ارزیابی انحرافات مثبت و منفی از بازده هدف در اندازه گیری و محاسبۀ ریسک فرصت های سرمایه گذاری که در نهایت به ارائۀ یک معیار ارزیابی ریسک تعدیل شده با ظرفیت مطلوب (ریسک مطلوب ) منجر میگردد، گام برداشته شده است . این معیار به صورت عام قابلیت استفاده داشته و در صورت حفظ پیش فرض های مربوط به استفاده از وردایی (واریانس )، ریسک نامطلوب ، LPM و UPM به عنوان معیار ریسک به نتایج مشابهی میرسد. این معیار با استفاده از ویژگیها و نگرش های افراد سرمایه گذار نسبت به ریسک مثبت و منفی به تعدیل ریسک نامطلوب یک سرمایه گذاری بر اساس ظرفیت مطلوب آن پرداخته و احتمال و میزان انحرافات بالاتر از بازده هدف را در محاسبۀ ریسک سرمایه گذاری دخالت میدهد. این معیار که در اندازه گیری و ارزیابی میزان ریسک اوراق بهادار منفرد، در مدل بهینه سازی سبد سهام نیز استفاده میگردد و ریسک سبد سهام را بر اساس ریسک مطلوب و نامطلوب مجموع اوراق بهادار محاسبه میکند. این معیار بر اساس نتایج پژوهش ، توانایی ارائۀ راه حل به سه تناقض عمده در تصمیمات مالی، یعنی «سنت پترزبورگ »، «الزبرگ » و «آلایس » را دارد و در مدل بهینه سازی سبد سهام نیز قابلیت استفاده دارد؛ به طوریکه در آن هدف حداکثرسازی بازده و حداقل سازی ریسک محاسبه شده از طریق معیار ریسک تعدیل شده با ظرفیت مطلوب دنبال میگردد.
خلاصه ماشینی:
"معیار جدید ریسک معرفیشده در این پژوهش به نام «معیار ریسک تعدیل شده با ظرفیت مطلوب »٢٠ نگرش های مختلف سرمایه گذاران را مورد توجه قرار داده و ارزیابی ریسک در فرایند سرمایه گذاری را تحت تأثیر قرار میدهد؛ به طوری که ریسک گریزی افراد در موقعیت زیان و ریسک پذیری افراد در موقعیت سود مورد توجه قرار میگیرد؛ زیرا هر دو گشتاور جزء پایین (LPM) و گشتاور جزء بالا (UPM) را در اندازه گیری ریسک سرمایه گذاری مدنظر قرار میدهد؛ برای مثال ، اگر سرمایه گذاری الف و ب دارای بازده مورد انتظار یکسانی بوده و مقدار گشتاور جزء پایین هر دو به یک اندازه باشند، بر اساس مدل های سنتی هر دو فرصت سرمایه گذاری دارای ویژگیهای یکسانی بوده و در یک سطح قرار میگیرند؛ درحالیکه اگر آگاه باشد که گشتاور جزء بالای یکی از این سرمایه گذاری ها بیش از دیگری است ، سرمایه گذاری را ارجح میداند که دارای گشتاور جزء بالای بیشتری باشد.
در این حال گشتاور جزء بالا (که به عنوان ظرفیت رشد در نظر گرفته میشود)، به عنوان تعدیل کنندة گشتاور جزء پایین ظاهر گردیده و سرمایه گذاری که دارای ظرفیت رشد بالاتری باشد، ریسک نامطلوب (گشتاور جزء پایین ) را بیشتر تعدیل نموده و آن را بیشتر کاهش میدهد؛ درحالیکه بازده مورد انتظار هر دو یکسان است : E(R)a=∝ ALPMa=LPMa−UPMa E(R)b=∝ ALPMb=LPMb−UPMb کانگ و دیگران (١٩٩٦) مدل ریسکی را ارائه نمودند که انحرافات از بازده هدف را جدا مینماید و انحرافات کمتر از بازده هدف و انحرافات بیش از بازده هدف را به صورت جمع وزنی محاسبه نموده و چولگی توزیع بازده را نشان میدهد: + (R)= {τϕ(τ−R)dF(R)− { (R−τ)dF(R) ି τ که در آن ٠ < و ٠ < بوده و این دو مقدار ثابت بر مبنای نگرش سرمایه گذاران نسبت به ریسک تعیین میگردد.
Tversky, Amos; Daniel Kahneman (1992), "Advances in Prospect Theory: Cumulative Representation of Uncertainty", Journal of Risk and Uncertainty, 5 (4): pp."