چکیده:
از دهۀ ١٩٨٠ به این سو، به ارتباط بین آسیب پذیری مخاطرات طبیعی و توسـعه ، بیشـتر توجـه شده است در ابتدا، تمرکز توسعه عمدتا بر تأثیرات ناشی از مخـاطرات بـود؛و بعـدها تـأثیرات توسعه بر کل آسیب های مرتبط با مخاطرهای طبیعی مورد توجه قرار گرفت . خشکسالی به عنوان یکی از موضوع های مهم در مطالعه بلایای طبیعی و تاثیر گذار در کشاورزی، مهاجرت روسـتایی و غیره مطرح است که در چند دهه اخیر مورد بررسی قرار گرفته است و مانند سیل ، قحطـی، زلزلـه توسعه اقتصادی جوامع را در کلیه سطوح به مخاطره میاندازد و به طور مستقیم جامعه را از طریق تغییرات در فراوانی یا قابلیت دسترسی به مواد غذایی، پوشاک، منابع آب و ذخـایر انـرژی تحـت تاثیر قرار میدهد. در این میان جوامع روستایی به دلیل ارتباط تنگاتنگ با محـیط طبیعـی و نیـز داشتن توان ای محدود، از دیر بازدر مقایسه با جوامع دیگر، بیشتر در معرض نیروهـای مخـرب طبیعی قرارداشته اند. مقابله با مخاطرات طبیعی و به ویژه خشکسـالی کشـاورزی ، بـا توجـه بـه تأثیرات مستقیم و غیر مستقیمی که بر جامعه مینهند، به عنوان چالشی مهم در فراینـد توسـعه مطرح است . در این بین مهاجرت های روستا یی که زمینه ساز نابودی کامـل شـکوفایی ملـی و از دست دادن آزادی است به انحطاط تمدن روستاها منجـر مـیشـود، تمـدنی کـه ضـامن قـانون شهروندی و حفظ حرمت آزادی انسان است . هـدف پـژوهش حاضـر بررسـی نقـش مخـاطرات طبیعی(خشکسالی کشاورزی) در مهاجرت روستایی است . محدوده ی مورد مطالعـه ١٠ روسـتا از روستاهای دهستان شهدا بهشهر و روش پژوهش به صورت پیمایشی و توصیفی- تحلیلی اسـت که روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه ای و میدانی از طریق پرسش نامه در قالب طیف لیکرت طراحی شده و سئوال پژوهش از طریق نرم افزار(SPSS) مورد تحلیل قـرار گرفتـه اسـت . نتایج پژوهش نشان میدهد که با توجه به مقایسه حد متوسط گوی هـای مـورد ارزیـابی مولفـه زراعت بیشترین تاثیر را در زمینه مهاجرت روستایی داشته و همچنین بـا توجـه بـه روش (saw)، روستا ارضت در بین روستاهای جامعه نمونه با رتبه (١) و مقدار عددی٠.٩٩٥٣ بیشترین تـاثیر از مخاطرات طبیعی(خشکسالی کشاورزی) در مهاجرت روستایی بر خور دار گشته است .
خلاصه ماشینی:
"از ایـن رو در توسـعه پایدار روستایی با تقویت ظرفیت های مردم محلی از طریق اتخاذ شیوه هایی مناسب برای مدیریت منابع و استفاده بهینه از آن ، با توجه به تأمین امنیت نسل های فعلی و آتی، دسترسی برابر به منابع و همچنین آموزش و آگـاه سـازی، توجـه بـه برنامه ریزی خانواده ، سازمان اجتماعی و نهادهای محلی، حقوق داراییها، حکمرانی خوب و مانند این هـا، بـرای مهـار و اجتناب از مخاطره ها تلاش میشود.
خشکسالی که یکی از بلایای محیطی است ، موجب شده که این بحران برای کشاورزان روستایی به عنوان یک پدیده جدید مطرح نباشد و با توجه به پیامدهای آن ، کشاورزان روستایی و بخصوص اجتماع های روستایی در این نواحی زمانی که مورد بی توجهی مسولان و برنامه ریزان روستایی قرار میگیرند مهاجرت را تنها علاج نجات کار خود مییابند.
به طور کل نتایج پژوهش نشان میدهد که با توجه به مقایسه حد متوسط گویه های مورد ارزیابی در هر یک از مولفه های جامعه نمونه میتوان استنباط نمودکه کلیه مولفه های بالاتر از حد متوسط بوده و این تغییرات به لحاظ آماری معنادار بر آورد شده است و همچنین از طریق بررسی ضریب همبستگی در جامعه نمونه بر اساس جدول (٥) بین مولفه های زراعت ، باغداری و دامپروری در زمینه ی آثار خشکسالی بر مهاجرت روستایی، نتایج پژوهش نشان گر رابطه معنادار بین شاخص ها بوده و این رابطه بصورت همبستگی (مستقیم ناقص ) است و همچنین براساس روش مجموع ساده وزنی در روستاهای نمونه ، روستای ارضت با رتبه (١) در بین روستاها با مقدار عدد ٠."