چکیده:
هدف: پژوهش حاضر به منظوربررسی فرایند دیجیتالسازی نسخ خطی در 5 کتابخانه دارای نسخ خطی شهر قم از دیدگاه مدیران و کارشناسان و شناسایی نارساییهای موجود و ارائه راهکارهای مناسب انجام شد.روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی بود که با استفاده از روش پیمایشی با رویکرد توصیفی انجام شد. دادههای مورد نیاز آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوریشد و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: یافتهها نشان داد کهاز بین ۵ کتابخانه مورد بررسی، کتابخانه آستانه مقدس حضرت معصومه (س) و کتابخانه مسجد اعظم، 100% مجموعه خود را دیجیتالسازی کردهاند، و کتابخانه آیتالله مرعشی با بیشترین تعداد نسخه خطی، تنها 11.5% از مجموعه خود را دیجیتالی کرده که در مقایسه با سایر کتابخانهها کمترین میزان دیجیتالسازی را داشت. در این میان، کتابخانه مسجد اعظم نسبت به دیگر کتابخانهها در این مسیر موفقتر عمل کرده بود و به ارائه نسخ خطی خود از طریق وب پرداخته بود. نتیجهگیری: با توجه به نتایج این پژوهش، مشخص شد که کتابخانهها در انجام این فرایند با مشکلات و چالشهایی نظیر کمبود نیروی انسانی متخصص، تجهیزات مورد نیاز، عدم وجود روشی استاندارد در سطح ملی، عدم وجود سازمان یا مراکزی جهت یکپارچهسازی این فرایند در سطح کشور رو به رو هستند که در این راستا «طراحی و تدوین یک روش استاندارد و ملی جهت دیجیتالسازی نسخ خطی» ترجیحا با محوریت کتابخانه ملی و همکاری کتابخانههای بزرگ پیشنهاد شد.
خلاصه ماشینی:
") در حوزه نسخ خطی بر اساس نتایج حاصل از جدول ٤، ازنظر مدیران ، برقراری روابط دوستانه با کارمندان و تأمین امنیت شغلی و شرکت در همایش ها و سمینارهای مرتبط با دیجیتال سازی نسخ خطـی جهت آشنایی با مفهوم کتابخانه های جدید (مجازی، دیجیتالی و غیره ) در حوزه نسخ خطی با کسب رتبه (٤ از ٥ در طیف لیکـرت ) در بخـش ایجـاد انگیـزه در فراینـد دیجیتـال سـازی بسیار مؤثر است و فراهم کردن امکان ادامه تحصیل کارکنان در رشته های مربوطه با کسـب پایین ترین رتبه (٤.
یافته ها نشان میدهد، در مورد تمامی موارد مطرح شده در نظام اشاعه و یکپارچه سازی نسـخ خطی دیجیتالی شـده در پرسشـنامه وضـعیت مطلـوب اسـت ، بـه جـز در زمینـه هـای تـدوین برنامه ریزی لازم جهت اشتراک نسخ خطی دیجیتالی شده با کتابخانـه هـای همکـار، وجـود ســازمان هماهنــگ کننــده ، فــراهم کــردن زمینــه هــای لازم جهــت تبــادل اطلاعــات بــین کتابخانه های مجری پروژه دیجیتال سازی نسخ خطی، استفاده از استاندارد واحد برای مبادله بین کتابخانه ای، که وضعیت نامطلوب شناخته شد.
بکار گیـری نیـروی انسـانی کارآمـد، در زمینـه سـازی جهـت موفقیـت در پـروژه دیجیتال سازی نسخ خطی گزینه دیگری است که بیشتر از دیگر گزینه ها از سوی مدیران بـه آن توجه شده است ، یافته های این پژوهش با نتایج پایان نامـه سـیفی (٢٠١١)، کومـار و شـاه (٢٠٠٤)، اوداباش و همکاران (١٣٨٩)، ناصری مالوانی (١٣٨٥)، و آمـاجی (١٣٧٤) در ایـن حوزه همسو است ."