چکیده:
ویژگی های جغرافیای سیاسی عراق موجب تقسیم آن کشـور بـه منـاطق شـمال، مرکـز و جنوب گردیده است که هر کدام خاستگاه ویژه خود را داراست . در مناطق شمالی و کردنشـین مهمترین دغدغه آنها استقرار فدرالیسم و الحاق کرکـوک (منطقـه مـورد مناقشـه میـان کردهـا، اعراب سنی و ترکمن ها که ٤٠% نفت عراق را دارد) است . البته طـرح چنـین ادعـایی موجـب ایجاد شکاف میان کردها و اعراب (شیعه - سنی ) شده است و در این مقطـع کردهـا در مقابـل اعراب قرار می گیرند. در مناطق جنوبی که غالب آنان شیعه نشین هستند (٦٠% نفـت عـراق را برخوردارند) و به نحوی تحت تاثیر شیعیان کشورهای همسایه (به خصوص جمهوری اسلامی ایران) هستند؛ این مسئله باعث رودررویی اعراب سنی و کردها در مقابـل شـیعیان کـه دولـت عراق را در دست دارند شده است . اما در منطقه مرکزی که عمدتا اعراب سنی در آنجا سـاکن هستند دلایلی چون آب و هوای بسیار بد و عدم وجود خاک مناسب جهت کشاورزی و فقدان نفت باعث می شود تا هرگاه زمزمه فدرالیسـم کـردی (اقلـیم کردسـتان و الحـاق کرکـوک) و فدرالیسم شیعی (منطقه بصره و حوزه شیعه نشین جنوب) مطـرح مـی شـود اعـراب سـنی در مقابل کردها و شیعیان قرار گیرند. در نظام اداری عراق کیفیت نامطلوب مدیریتی حاکم موجب می شود تا مدیران هر کدام به جای اینکه به دنبال کارآمدی نظـام اداری باشـند، بیشـتر متوجـه منافع قومیتی و عشیره ای خود شوند و این باعث انزجار ونفرت سایر گروه ها و اقـوام مـی شـود. همچنین ، مانع دیگر بر سر راه رسیدن به وحدت ملی ، پارادوکس موجود در ایجاد دولتی ملـی است که خود مانعی برای دو مقوله امنیت و دموکراسی خواهد شد و همـین موضـوع موجـب می شود تا الگوهای حکمرانی در منطقه بر آن تاثیر بگذارد و براین پارادوکس بیفزاید.
این مقاله نگاهی تحلیلی به درون جامعه عراق و چگونگی روابط قومیت ها و رقابت هـای درون حکومتی آنها برای کسب قدرت سیاسـی و تصـاحب مناصـب دولتـی در عـراق بعـد از سقوط صدام و شکل گیری نهاد های سیاسی جدید و به رسمیت شناختن همه اقوام و مذاهب موجود در قانون اساسی خواهد داشت.
Iraq after the overturn of Saddam and formation of new political institutions and recognition of all ethnicities and religions in the Constitution was affected by a dramatic social revolution. The features of political geography in Iraq led to its breakdown into north، center and south، each with its own origin. In northern and Kurd-residing regions، their main concern is to establish federalism and adding Kirkuk (the area in conflict between Kurds، Sunni Arabs، and Turkmens، with 40% of Iraqi oil) Of course، making such a claim has led to riffles between Kurds and Arabs (Shiite and Sunni) and in these areas، Kurds are placed against Arabs. In southern mainly Shiite areas (60% of Iraq oil)، affected somehow by Shiites in neighboring countries (mainly Islamic Republic of Iran)، this has led to Conflicts between Sunni Arabs and Kurds against Shiite in charge of government. But in the central area which is host of Sunni Arabs، reasons such as bad climate and lack of appropriate soil for agriculture and lack of oil causes that whenever Kurdish federalism and Shiite federalism is proposed، Sunni Arabs against Kurds and Shiites. In Iraqi administrative system، undesirable management quality makes mangers be interested in their ethnic interests instead of seeking administrative system efficiency، and this creates hater in other groups and ethnicities. Another barrier against national unity، is the paradox in creating national government، as a barrier against security and democracy and makes governance patterns in the region affect that and add to this paradox. In this article، the inside of Iraqi society and the relationship between ethnicities and competitions inside the government to attain political power and seize governmental posts are studied.
خلاصه ماشینی:
"بطور کلی و بر اساس مطالب فوق ،تنوع قومی و مذهبی ،هویت های متمایز قبیله ای ، درهم تنیدگی و پیوند های متداخل قومی -مذهبی ،ترسیم مرزهـای سیاسـی ایـن کشـور توسط بیگانگان ،عـدم طـی شـدن کامـل و مسـتحکم فرآینـد دولـت -ملـت سـازی در عراق ،نمود بحث ملی گرایی در قالب ناسیونالیسم قومی ،تسلط قومی اقلیت اعراب سنی و تلاش برای حفظ و تثبیت سلطه آنها بر کشور،گرایش گریز از مرکز کردها،تبعیض هـای سیاسی ،اقتصــادی ، اجتمــاعی و فرهنگــی دولــت مرکــزی نســبت بــه عــرب هــای شیعه ،کردها،ترکمن ها و آشوری ها و سرکوبی آنها بـا توسـل بـه نظـامی گری ،تمرکـز گروه های جمعیتی مختلف در مناطق جغرافیایی متمایز(قرارگیری شـیعیان و کردهـا در مناطق نفت خیز)به همراه روش های نادرست رهبران عراقی برای حل مشکلات ناشـی از تنوعات قومی و قبیله ای و ناتوانی آنها در ایجاد یـک هویـت ملـی عراقی ،مهمتـرین موانع در راه وحدت ملی و همبستگی اجتماعی در میان مردم عراق اند که خـود باعـث شده زمینه های بالقوه و بالفعل واگرایی بخصوص در شمال ،شرق و جنوب شـرق ایـن کشور پرورانده شود."
(
, 
, 
)
