تحلیل برشتی از داستان "خانه‌های شهر ری" غلامحسین ساعدی مقاله

نویسنده: کاسی، فاطمه ؛ بصیری، محمدصادق ؛

زبان و ادبیات فارسی بهار و تابستان 1394 - شماره 78 ، علمی-پژوهشی (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 167 تا 184 )

کلیدواژه ها: ساعدی برشت فاصله‌گذاری خانه‌های شهر ری Saedi Brecht distancing Khanehay e shahre Rey

چکیده:

برتولد برشت از نظریه‌پردازان تئاتر است. او تئاترش را نقطة مقابل تئاتر ارسطویی می‌داند. او با معرفی تئاترش به نام تئاتر حماسی به فکر ایجاد اختلال در پذیرش رضامندانة جهان از سوی تماشاگران بود و بدین‌سبب از تمهیداتی برای رسیدن بدین مقصود استفاده کرد که فاصله‌گذاری نام دارد. او با خلق شخصیت‌های شگفت‌انگیز مانع هم‌ذات‌پنداری مخاطب با بازیگر می‌شود. اگرچه نظریة او مربوط به نمایش‌نامه است، می‌توان در داستان هم از آن استفاده کرد. غلامحسین ساعدی نمایش‌نامه‌نویس بود: چوب به دست‌های ورزیل، آی باکلاه، آی بی‌کلاه، پرواربندان و... ازجمله نمایش‌نامه‌های او هستند. بنابراین با فنون تئاتر آشنا بود و می‌توان تأثیر نمایشنامه‌نویسی را در آثارش جست‌وجو کرد. نگارندگان این نظریه را در تحلیل داستان خانه‌های شهر ری غلامحسین ساعدی بررسی کردند و شگردهای فاصله‌گذاری را در حوادث و شخصیت‌های شگفت‌انگیز و همین‌طور مسائل اجتماعی جست‌وجو کردند. نتیجة این بررسی نشان می‌دهد نویسنده توانسته با ایجاد این فاصله‌گذاری‌ها روح تفکر مردم شهر ری، صورت‌‌بندی‌های اجتماعی، ارزش‌ها و هنجارها، مسائل روانی، اخلاقی، شخصیت‌های مونتاژگونه و داستانی گروتسک‌وار خواننده را به تغییر وادارد.

خلاصه ماشینی:

نتیجه این بررسی نشان می دهد نویسنده توانسته با ایجا د ایـن فاصله گذاری ها روح تفکر مردم شهر ری ، صورت بندی های اجتماعی ، ارزش هـا و هنجارهـا، مسائل روانی ، اخلاقی ، شخصیت های مونتاژگونه و داستانی گروتسک وار خواننده را به تغییر وادارد. پیشینه تحقیق درباب برشت و آر ای او مقاله هایی نوشته شده است که از آن جمله می توان به مقـالات زیـر اشاره کرد: «فاصله گذاری در بوف کور»، علی تسلیمی و سارا کشوری (١٣٩٠)، مجله زبان و ادب فارسی «فاصله گذاری برشت با نگاهی به «آدم آدم است »، فرشاد ابراهیمیان (١٣٨١)، نشریه صحنه «استحاله شخصیت در نمایشنام ه آدم آ دم است »، محمدحسین حدادی (١٣٨٨)، مجله نقد زبان و ادبیات خارجی «برشت و تئاتر حماسی (١)»، مراد فرهادپور (١٣٦٨)، نشریه نمایش «برشت و تئاتر حماسی (٢)»، مراد فرهادپور (١٣٦٨)، نشریه نمایش «برشت و ایزنشتاین »، مراد فرهادپور (١٣٧٩)، نشریه نمایش هیچ کدام از ا ین جستار ها به تحلیل مستقل خانه های شهر ری با توجه به نظر برشـت و جامعه شناسان و روان شناسان نپرداخته اند. به بیست ضربه شلاق و پرداخت پنج دینار محک وم ک ردند، چیزی به زبـان نیاورد، چر اکه می دانست یگانه راه رهیدن انسانی چون او سکوت است و حال که جامعه ای با چنین ساختاری تح مل انسانی چون او ر ا، که در گوش ه خلوت خود با کتـاب سـر مـی کنـد، ندارد و در برابر انسان هایی که در مرح له "نهاد" و لذت بـاقی م انـده انـد ، بـا سـرکو ب لـذت و پناه بردن به کتابخوانی به جا به جایی و تصعید دست می زند، با مـرگ خـود دسـت کـم مـا نع نابودی تمدن بشر می شود.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود