چکیده:
در چند دهه اخیر فیلسوفان فایده گـرای بـیشـماری در زمینـه اخـلاق هنجـاری فعالیـت گسترده ای داشـته ، کوشـیده انـد بـا ارائـه تفسـیر جدیـدی از «بیشـینه سـازی» ویـا «خیـر»، فایده گرایی را از گزند انتقادهای مطرح شده علیه آن برهانند. همین امر موجب پیـدایش گستره گسترده ای از رویکردهای گوناگون و آشتیناپذیر فایده گرایانه شده است که از آن میان میتوان به دوگانه های «واقعیت گـرا». «اگرگـرا»، «عینیـت گـرا». «ذهنیـت گـرا»، «کنش گرا». «مـنش گـرا»، «بیشـینه سـازی مطلـق ». «بیشـینه سـازی کـافی» و «لـذت گـرا». «ترجیح گرا» اشاره کرد. این دوگانه ها به ترتیب در پاسـخ بـه پرسـش هـای بنیـادین زیـر دربارة دو مفهوم «بیشینه سازی» و «خیر» مطـرح شـده انـد: فاعـل بـرای تشـخیص بهتـرین گزینه ، باید عملی را در نظر بگیرد که فکر میکند در موقعیت مورد نظر «به احتمال زیاد انجام خواهد داد» یا باید عملی را در نظر بگیرد که «در شرایط آرمانی میتواند انجامش دهد»؟ عمل درست عملی است که «در عالم واقع » و «در عمل »، «بیشترین خیر» را ایجاد کند یا عملی است که فاعل «انتظار دارد» یا «فکر میکند» که «بیشترین خیر» را به وجود
خلاصه ماشینی:
"این دوگانه ها به ترتیب در پاسـخ بـه پرسـش هـای بنیـادین زیـر دربارة دو مفهوم «بیشینه سازی» و «خیر» مطـرح شـده انـد: فاعـل بـرای تشـخیص بهتـرین گزینه ، باید عملی را در نظر بگیرد که فکر میکند در موقعیت مورد نظر «به احتمال زیاد انجام خواهد داد» یا باید عملی را در نظر بگیرد که «در شرایط آرمانی میتواند انجامش دهد»؟ عمل درست عملی است که «در عالم واقع » و «در عمل »، «بیشترین خیر» را ایجاد کند یا عملی است که فاعل «انتظار دارد» یا «فکر میکند» که «بیشترین خیر» را به وجود میآورد؟ ملاک «بیشینه سازی خیر» فقط برای داوری دربارة «کنش » فاعل است یـا هـم «کنش » و هم «منش » او؟ برای «بیشینه سازی خیـر» بایـد سـراغ «بیشـینه سـازی مطلـق » آن برویم یا «بیشینه سازی کافی»؟ آیا «خیر» چیزی است که فاعل از آن بیشـترین «لـذت » را میبرد یا چیزی است که فاعل آن را بر چیزهای دیگر «ترجیح » میدهـد؟ ایـن مقالـه بـر آن است با «تبیـین » و «تحلیـل » ایـن پرسـش هـا و یـافتن پاسـخ هـای آن هـا، مهـم تـرین و ناآشناترین دوگانه های جدیدی را که در چند قرن اخیر در فایده گرایی مطرح شـده انـد واکاوی کند."