چکیده:
چنین به نظر می رسد که ایران در طول قرن 21 با چالش های ژئومورفیکی مهمی مواجه خواهد بود. گر چه با توجه بهشرایط خاص تکتونیکی و اقلیمی کشور که آن را طی عهد حاضر در یک فاز فرسایش کاوشی قرار داده، ناپایداری هایژئومورفیکی تا حدی توجیه پذیر است، لیکن افزایش بهره برداری ها از منابع زمینی و توسعه فعالیت های عمرانی،این ناپایداری ها را شدت بخشیده و چالش ژئومورفیکی را به دنبال دارد . در این مقاله که به نمونه، اثرات جاده سازیبر تشدید فعالیت فرایندهای مورفودینامیک بیابانی مورد بررسی قرار گرفته، ملاحظه می شود که دخالت در محیططبیعی چنانچه با متغیرهای سازنده آن همگام نباشد، حتی در محیط های نسبتا تثبیت شده، ناپایداری هایی رابه دنبال دارد که در نهایت به زیان همان فعالیت ها خواهد انجامید . منطقه مورد مطالعه از آن جهت دشت طبسانتخاب گردیده که به دلیل کمی جمعیت و محدود بودن دامنه سایر فعالی تها، امکان تداخل و تعدد متغیرهایتأثیرگذار دیگر کمتر فراهم بوده است.
خلاصه ماشینی:
"C. W / / / شکل ١- جاده های ارتباطی و مناظر عمده مورفولوژیک منطقه مطالعاتی مأخذ : تصاویر ماهواره ای سال ١٩٨٧ و نقشه راه های منطقه از آن جایی که فرضیه اصلی این مقاله ، اثرات جاده سازی در ناپایداری ژئومورفیکی سطوح بیابانی است ، لذا برای ثبت تغییرات از روش های زیر کمک گرفته شده است .
جدول ٣ – اثرات جاده سازی در ناپایداری ژئومورفیکی اجزاء مخروط افکنه های آبرفتی نوع تعداد کانال های اصلی تعداد کانال های فرعی تعداد پل های فراوانی مساحت قطعات ناپایدار تعداد تلاقی تعداد تلاقی کانال های بر اثر جاده سازی مخروط افکنه جاده و کانال جاده و کانال ساخته شده ناپایدار (Km2) کل کل قدیمی 27 2 210 4 -- 2 16 متوسط 31 18 350 120 11 5 65 جوان 23 13 1220 820 195 375 279 جمع کل 81 33 1780 944 206 382 360 مأخذ : نقشه های توپوگرافی ٢٠٠٠٠ : ١، عکس های هوایی و بازدیدهای میدانی سال های ٨٣-١٣٧٨ ٣-٣ جاده سازی و توسعه فرسایش بادی (ناپایداری ژئومورفیکی دشت های ریگی ) بخش های وسیعی از چشم اندازهای آبرفتی بیابان طبس در سطح به وسیله فرایندهای تشکیل قشرهای سخت و تمرکز مواد درشت دانه به طور طبیعی تثبیت شده است ."