چکیده:
اهمیت روزافزون انتخابات در سطح جهانی ، ملی و حتی ناحیه ای سبب آن شده است که اندیشمندان علوم مرتبط با این موضوع سعی در شناخت دقیق تر ابعاد آن جهت نقش آفرینی در امر تصمیم سازیها باشند. درمیان رشته های علوم انسانی، علم جغرافیا بویژه جغرافیای سیاسی توانائیهای زیادی درشناخت نابرابریهای ناحیه دارد. تولد گرایشهایی نو در جغرافیای سیاسی همچون جغرافیای انتخابات گواهی جهت مطالعه دقیقتر فضای سیاسی و پدیده انتخابات در سطوح ملی، ناحیه ای و کشف ارتباط، رفتارهای انتخاباتی، الگوههای رای دهی و جغرافیای سیاسی احزاب با محیط جغرافیایی است . کشور ایران دارای پتانسیلهای متنوع طبیعی و انسانی در مناطق مختلف کشور می باشد، لذا الگوههای رفتاری خاصی نسبت به مسئله انتخابات درمناطق مختلف مشاهده می شود.از لحاظ قلمرو حوزه های انتخاباتی، انتخابات مجلس شورای اسلامی در داخل حوزه های انسانی و طبیعی قرار گرفته و متاثر از جریانات حادث شده درآن می باشند، به همین دلیل کانونهای ایستا و پویا در زمینه مشارکت انتخاباتی به میزان زیادی از محله گرایی و قوم مداری بهره می برند. دراین تحقیق هدف،انجام پهنه بندی میزان مشارکت درانتخابات مجلس طی دوره های اول تا هفتم مجلس شورای اسلامی است تا منجر به شناسایی کانونهای پویا وایستا گردد. علاوه برروش کتابخانه ای و اسنادی، جهت تحلیل محتوا و نمایش اطلاعات انتخابات هر دوره مجلس در عرصه جغرافیای سیاسی کشور از سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS استفاده شده است.باتوجه به یافته های تحقیق می توان به این نکته اشاره کرد که الگوی مشارکت استانها در مورد انتخابات مجلس شورای اسلامی، تا حد زیادی متاثر از پیوندهای قومی قبیله ای بوده است. بیشترین میزان مشارکت درکل کشور طی دوره های پنجم وششم مجلس بوده است، که به ترتیب 1/71 و35/67 درصد مشارکت گزارش شده است.در بررسی انجام شده استانهای سیستان وبلوچستان پویاترین و استان مرکزی نزولی ترین روند را در مشارکت مجلس داشته اند.
خلاصه ماشینی:
"داده ها و روش کار : در این تحقیق بمنظور انجام پهنه بندی میزان مشارکت مردم استانهای مختلف کشور در انتخابات پارلمانی مجلس در ابتدا نسبت به مرور منابع مربوطه جهت شفاف سازی تعاریف مربوط به دموکراسی ، انتخابات و مشارکت اهمیت و ضرورتهای هر کدام اقدام شد، سپس داده های مورد نیاز جهت انجام کارهای آماری ونیزبرای ترسیم نقشه های موضوعی در خصوص میزان مشارکت از مبادی قانونی اخذ گردید، آمار مذکور طی جداولی برای هریک از دوره های مجلس بصورت جداگانه از سایت وزارت کشور دریافت شد که طی یک تلخیص ، جداول مربوط تبدیل به یک جدول شدو از آن جدول در روند تحقیق استفاده شده است .
درنقشه شماره یک پهنه بندی میزان مشارکت مشاهده می شود که استانهای سیستان و بلوچستان و کردستان پائین ترین میزان مشارکت در بحث انتخابات مجلس اول را داشته اما استان مرکزی دارای بالاترین نرخ مشارکت در سطح کشور می باشد.
آمار مربوطه در جدول شماره یک این مطلب را نشان می دهد و همچنین با نگاهی به نقشه پهنه بندی شماره ٣ مشخص می شود که استانهایی که دارای نرخ مشارکت پائین هستند شامل سیستان و بلوچستان و تهران می باشند، اما کانونهایی چون ایلام و کهکیلویه و بویراحمد با درصد مشارکت ٨٣.
نتیجه گیری : یافته های تحقیق در مورد میزان مشارکت کل کشور در انتخابات مجلس شورای اسلامی از دوره اول تا هفتم در نمودار شماره یک حکایت از این دارد که میانگین میزان مشارکت در سطح کشوری طی این دوره ها ٦٠."