چکیده:
فرسایش وکاهش حاصلخیزی خاک از جمله مسائلی است که دستیابی به توسعه کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست را با مشکلروبرو می سازد. مطالعه کمی وکیفی فرسایش در حوضه های آبخیزکشور و جلوگیری از به هدررفتن یکی از غنی ترین و با ارزشترین منابع طبیعی کشور یعنی خاک و مبارزه با این فرایند کمال اهمیت را دارد. هدف از این تحقیق بررسی انواع فرسایش، شدتفرسایش، تولید رسوب و عوامل موثر در این رابطه است در این خصوص ویژگی های فیزیوگرافی، توپوگرافی، اقلیمی، زمینشناسی، ژئومرفولوژی، خاک، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، خاک، فرسایش و تولید رسوب به طور کلی بررسی شد. این حوضه دارای مساحتی در حدود 265/46 کیلومتر مربع است. بررسی شدت فرسایش و تولید رسوب در هر زیر حوضه با استفاده از روش تجربی FAO (کیفی) صورت گرفت. نتایج بدست آمده از به کار گیری روش FAO در منطقه تحقیق نشان می دهد که ازکل مساحت حوضه آبخیز 0/002 درصد سطح حوضه درکلاس فرسایش ال 10/592 درصد از سطح حوضه درکلاس فرسایش ااا 78/811 درصد از حوضه درکلاس فرسایش IV و 10/595 درصد سطح حوضه درکلاس فرسایش V می باشد. از دلایل آن می توان به شیب زیاد و تغییرکاربری، تخریب جنگل ومراتع، جاده سازی و سازند حساس به فرسایش است. به طور کلی نتایج این بررسینشان می دهد که در هر زیر حوضه شیب مهمترین عامل فرسایش بوده و این مورد تقریبا در بیشتر زیرحوضه ها صادق است. عمدهترین عامل ایجاد فرسایش در حوضه تغییرکاربری و تخریب جنگل و مراتع و جاده سازی و شیب بسیارزیاد می باشد.
خلاصه ماشینی:
"مطالعه و برآورد کیفی فرسایش در رخساره های ژئومرفولوژی با روش FAO در حوضه آبخیز ناورود طاهره فتح الله زاده ١، دکتر محمدرضا ثروتی ٢ ١ـ دانشجوی دکتری ژئومرفولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ٢ـ دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی تهران چکیده فرسایش وکاهش حاصلخیزی خاک از جمله مسائلی است که دستیابی به توسعه کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست را با مشکل روبرو می سازد.
تهیه نقشه فرسایش خاک به روش FAO: با بررسی های اطلاعات حاصل از مطالعات مختلف در رابطه با آب و هوای منطقه ، وضعیت سنگ شناسی، خاک، شیب ، پوشش گیاهی، چگونگی استفاده از اراضی و وضعیت فرسایش در حوضه آبخیز در هر زیر حوضه تعیین گردید.
از میان فاکتورها و عوامل طبیعی عامل خاک، اقلیم و توپوگرافی و درجات بعدی عامل زمین شناسی و پوشش بیشترین تأثیر را در شدت فرسایش و تولید رسوب دارد و این در شرایطی قابل تأکید است که سایر عوامل غیر طبیعی شرایط فرسایش در حوضه را فراهم نماید این عوامل در حوضه آبخیز ناورود شامل نحوه بهره برداری از اراضی، تغییرکاربری و تبدیل اراضی، دامداری آزاد و سنتی در جنگل ها و مراتع منطقه ، قطع بی رویه درختان جنگلی برای مصارف متنوع، تعلیف دام و در مواردی قاچاق چوب، تبدیل اراضی جنگلی به مناطق مسکونی و اراضی زراعی و در مواردی توسعه راههای ارتباطی روستایی و بهره برداری در جنگل می باشد."