بکارگیری مدل های آماری در شناسایی پدیده تغییر اقلیم (مطالعه موردی : ایستگاه های کرمان و بم) مقاله

پژوهش حاضر با هدف بررسی روند تغییرات اقلیمی دو ایستگاه کرمان و بم به عنوان ایستگاه های منتخب استان کرمان صورت گرفته است . در این راستا از پارامترهای میانگین دمای خشک ، دمای حداقل ، دمای حداکثر، دمای شبانه روزی، حداقل مطلق دما، حداکثر مطلق دما، میانگین رطوبت نسبی، حداکثر رطوبت نسبی، حداقل رطوبت نسبی و مجموع بارش در مقیاس ماهانه و سالانه طی مقطع زمانی ٢٠٠٥-١٩٥٧ استفاده به عمل آمد. در ابتدا بهنجاری و همگنی داده های مورد استفاده توسط آزمون های اندرسون-دارلینگ و کای اسکور بررسی شد. سپس جهت داده های با توزیع نرمال، آزمون تابع خود همبستگی و جهت داده های با توزیع غیرنرمال، آزمون آماری - گرافیکی من - کندال بکار گرفته شد. در نهایت مدل تحلیلی روند به روش کمترین مربعات بر روی داده های با توزیع نرمال صورت پذیرفت . نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در ایستگاه کرمان با توجه به روندهای مشاهده شده در ماه هایی که از الگوهای روند پیروی می کردند؛ میانگین دمای خشک از روند کاهشی، حداکثر مطلق دما بدون روند و سایر عناصر دمایی از روند افزایشی برخوردار بوده اند. در عناصر رطوبتی نیز میانگین رطوبت نسبی و حداکثر رطوبت نسبی دارای روند افزایشی و حداقل رطوبت نسبی دارای روند کاهشی بوده است . در مقابل وجود روند افزایشی در عناصر دمایی و روند کاهشی در عناصر رطوبتی ایستگاه بم تایید شد.

"نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در ایستگاه کرمان با توجه به روندهای مشاهده شده در ماه هایی که از الگوهای روند پیروی می کردند؛ میانگین دمای خشک از روند کاهشی، حداکثر مطلق دما بدون روند و سایر عناصر دمایی از روند افزایشی برخوردار بوده اند. جهانبخش و همکاران (١٣٨٩)، - Stafford ١ ٢ - Yue -Huth & Pokorna ٣ - Giorgi ٤ - Lionello ٥ - Xie ٦ - Shen ٧ - Fan & Wang ٨ - Kousari ٩ - Zhuoran ١٠ - Zhang ١١ در بررسی تغیرات دما و بارندگی در حوضه کرخه به این نتیجه رسیدند که بارش در اکثر زیر حوضه های منطقه روند کاهشی و دما روند افزایشی دارد. بررسی های روند پارامترهای رطوبت نسبی نیز بیانگر آن است که میانگین رطوبت نسبی در مقیاس سالانه و میانگین رطوبت نسبی حداکثر در ماه مارس با توجه به وقفه ٣ آزمون تابع خود همبستگی دارای روند بوده اند. ١١- نکته : خانه های خاکستری رنگ متعلق به داده های نرمال بوده و توسط آزمون تابع خود همبستگی محاسبه شده است * معنی داری در سطح ٩٥ درصد بررسی های روند عناصر اقلیمی ایستگاه بم نشان داد که در رابطه با عناصر دمایی، میانگین دمای خشک این ایستگاه در ماه های آوریل ، ژولای، آگوست ، نوامبر و همچنین مقیاس سالانه به ترتیب با مقادیر ٠. میانگین رطوبت نسبی حداقل نیز در ماه دسامبر فاقد روند و در ماههای مارس و سپتامبر با توجه به آزمون تابع خود همبستگی در وقفه ٣ با احتمال ٩٥ درصد از روند برخوردار بوده و قابل تحلیل با مدل های گرایش دار می باشد."