چکیده:
تمرکز نامعقول و نا متناسب امکانات در عرصههای زیستی، توسعه ی اقتصادی - اجتماعی نابرابر نواحی جغرافیایی را در پی خواهد داشت. موضوعی که بازتاب آن را در چشم انداز جغرافیایی شهرها و رشد ناهمگون آنها نیز میتوان یافت. فرآیند چنین روندی شبکه شهری را در عملکرد خود نامتعادل ساخته است. برای ایجاد تعادل و به منظور شکل دادن فضاهای مناسب و همگون بحث برنامهریزی منطقهای، شناخت نابرابری های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نواحی مختلف میباشد. هدف این تحقیق نیز شناسایی الگوی فعلی توزیع فضایی توسعه آموزشی در شهرستانهای استان خوزستان میباشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش بررسی توصیفی- تحلیلی میباشد. دادههای تحقیق از سالنامه آماری استان خوزستان در سال1390 گرداوری شده و به وسیله نرم افزارهای SPSS، EXCEL، GIS و همچنین روشهای تاپسیس، تحلیل خوشهای، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون مان ویتنی و سایر روشهای آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان میدهد، که توزیع فضایی توسعه آموزشی در سطح شهرستانهای استان خوزستان بسیار نابرابر بوده و در تضاد کامل با عدالت فضایی میباشد. این نابرابری در دو سطح جغرافیایی و جمعیتی روی داده است. در بعد جغرافیایی اغلب شهرستانهای توسعهیافته از نظر آموزشی در شرق استان واقع شدهاند. در سطح جمعیتی نیز شهرستانهایی به توسعه آموزشی بیشتری رسیدهاند که از جمعیت کمتر و نرخ شهرنشینی پایینتری برخوردارند.
خلاصه ماشینی:
"برای ایجاد تعادل و به منظور شـکل دادن فضـاهای مناسـب و همگون بحث برنامه ریزی منطقه ای ، شناخت نابرابری های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگـی نواحی مختلف می باشد(مومنی ، حاتمی ، ١٣٨٩: ١٦) در این پژوهش سعی براین است کـه ابعاد مختلف عدم تعادل فضایی و نابرابری در توزیع فضـایی توسـعه آموزشـی در سـطح شهرستان های استان خوزستان را مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم و از این طریق با معرفی این نابرابری ها به سیاست گذاران و برنامه ریزان ، به تحقـق عـدالت اجتمـاعی و برابـری فضایی در سطح استان خوزستان کمک کرده باشیم .
برای این امر شهرستان های استان خوزستان را یک بار به دو گروه شمالی -جنوبی و یک بار به دو گروه شرقی -غربی تقسیم نموده ایـم ، آنگاه از نظر توزیع فضایی توسعه آموزشی و با استفاده از آزمون مان ویتنی و میانگین هـر نیمه ، به مقایسه می پردازیم .
سطح دوم بـین شهرسـتان هـای بانرخ شهرنشینی بالا و پایین در این مقایسه شهرستان هایی که نرخ کم تری از شهرنشینی را دارا می باشند توسعه یافته تر هستند و سطح سوم نابرابری بین شهرستان های نیمه شـرقی و غربی استان واقع شده است .
حکمت نیا، حسن ، سعید گیوه چی ، نیره حیدری نوشهر، مهری حیدری نوشـهر بررسـی و تحلیل روند تغییرات سطوح توسعه و نابرابری های ناحیه ای در استان یـزد(١٣٩٠)، تحلیـل توزیـع فضـایی خـدمات عمـومی شـهری بـا اسـتفاده از روش استانداردسـازی داده هـا، تاکسونومی عددی و مدل ضریب ویژگی (مطالعه ی موردی : شهر اردکان )، پـژوهش هـای جغرافیای انسانی ، شماره ٧٧، تهران ، صص ١٧٩-١٦٥."