چکیده:
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تحول بسیار مهمی را در محیط امنیتی مناطق جداشده از آن از جمله قفقازجنوبی به جا گذاشت. پدیداری سه کشور آذربایجان، ارمنستان و گرجستان در منطقه قفقازجنوبی موجب گردید تا معادلات امنیتی و الگوی تعاملات منطقهای، تحت تأثیر حضور و تعدد بازیگران و پیچیدگی و تنوع موضوعات منطقهای از جمله مسائل قومی، اختلافات سیاسی و سرزمینی و مشکلات اقتصادی متحول گردد. حضور بازیگران خارجی و متعدد از جمله دولتها و اتحادهای مختلف از مهمترین تحولات امنیتی و اقتصادی کشورهای قفقازجنوبی محسوب میشود. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چرا کشورهای منطقه قفقازجنوبی پس از استقلال به سمت الگوی اتحاد و ائتلاف در سیاست خارجی حرکت کردهاند و این استراتژی را در دستورکار خود قرار دادهاند؟ فرضیه مقاله این است که چالشهای امنیتی و سیاسی در منطقه، احاطه شدن در بین کشورهای بزرگ منطقهای و ضعف اقتصادی کشورهای منطقه قفقازجنوبی، سبب گرایش آنها به سمت اتخاذ الگوی اتحاد با بازیگران منطقهای و فرامنطقهای شده است.
خلاصه ماشینی:
"بـر همـین اساس مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چرا کـشورهای منطقـه قفقـازجنوبی پس از استقلال به سمت الگوی اتحاد و ائتلاف در سیاست خارجی حرکـت کـرده انـد و ایـن استراتژی را در دستورکار خود قرار داده اند؟ فرضیه مقاله این است که چالش هـای امنیتـی و سیاسی در منطقه ، احاطـه شـدن در بـین کـشورهای بـزرگ منطقـه ای و ضـعف اقتـصادی کشورهای منطقه قفقاز جنوبی ، سبب گرایش آنها به سمت اتخاذ الگـوی اتحـاد بـا بـازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای شده است .
٥ میلیارد دلار تخمین زده شده استافزون بر این منطقـه قـره بـاغ و هفـت منطقـه مجـاور آن حدود ٢٠ درصد از خاک جمهوری آذربایجان را شامل می شود و در اشغال نیروهـای ارمنـی است ( ١٦٦ :٢٠١٣ ,Najafizadeh) وقوع بحران های قومی و قبیله ای نظیر بحران قره باغ ، اوستیای جنوبی و آبخازیـا نـشان می دهد کشورهای قفقاز به تنهایی قادر به حل مشکلات سیاسی و اجتماعی خـود نیـستند و به شدت نیازمند کمک و مساعدت سایر بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای می باشند.
گزینه هایی که این کشورها پیش رو داشتند شامل استراتژی های بـی طرفـی ، انـزوا و اتحـاد و ائتلاف می شد که در بین این گزینه ها الگوی اتحاد و ائتلاف با قـدرت هـای خـارجی بهتـرین گزینه ای بود که کشورهای قفقازجنوبی پیش رو داشتند چراکه ضعف سیاسی و اقتصادی ایـن کشورها در مقایسه با همسایگان آنها نظیـر روسـیه و ایـران و همچنـین مـشکلات داخلـی و منطقه ای ، آنها را وادار می کرد تا برای موازنه با همسایگان خـود وارد اتحادهـای منطقـه ای و فرامنطقه ای شوند."