چکیده:
طرحهای شهری باید علاوه بر تأکید بر بعد عملکردی، همسو با حس زیباییشناسی و عشق به طبیعت باشند تا رضایت شهروندان را فراهم آورند. از سویی، رضایت هر جامعه به این بستگی دارد که تمام اعضای آن جامعه احساس کنند در آن مشارکت و سهم دارند و از جریان عادی جامعه کنار گذاشته نشدهاند. مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهر از پیشنیازهای اساسی برای موفقیت برنامهها و به ثمر رسیدن تلاشهای مدیریت شهری است. با توجه به اهمیت دو مقولۀ مشارکت شهروندی و زیباسازی شهری، این پژوهش به بررسی میزان مشارکت شهروندان در زیباسازی شهری اختصاص دارد و رابطۀ مشارکت با عوامل مؤثر بر آن را به منظور بهبود منظر شهری تجزیه و تحلیل میکند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و جمعآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. جامعۀ آماری تحت مطالعه در فرایند پرسشگری شامل شهروندان منطقۀ 6 تهران بود و با توجه به جمعیت منطقۀ 6 تهران (225290 نفر)، بر اساس روش کوکران 384 پرسشنامه مورد نیاز بود که تهیه و توسط شهروندان تکمیل گردید. دادههای حاصل از پرسشنامه در نرمافزار SPSS و با استفاده از آزمونهای t-test, crosstabs, chi square و Spearman، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که مشارکت شهروندی در وضعیت نامطلوب قرار دارد. طبق نتایج، میان متغیرهای سواد، جنس، اشتغال، تأهل، آگاهی و وظایف با میزان مشارکت رابطۀ معنادار وجود دارد، ولی رابطۀ معناداری بین سن و مشارکت دیده نمیشود. با توجه به نتایج تحقیق نیاز است توجه اساسی به مسائل زیرساختی مثل ویژگیهای جمعیتی و مفاهیم نرم مثل فرهنگسازی و آگاهی شهروندی مبذول شود.طرح های شهری باید علاوه بر تأکید بر بعد عملکردی، همسو با حس زیباییشناسی و عشق به طبیعـت باشـند تـا رضایت شهروندان را فراهم آورند. از سویی، رضایت هر جامعه به این بسـتگی دارد کـه تمـام اعضـای آن جامعـه احساس کنند در آن مشارکت و سهم دارند و از جریان عادی جامعه کنار گذاشته نشده اند. مشارکت شـهروندان در ادارة امور شهر از پیش نیازهای اساسی برای موفقیت برنامه ها و به ثمر رسیدن تلاش های مدیریت شهری است . با توجه به اهمیت دو مقولۀ مشارکت شهروندی و زیباسـازی شـهری، ایـن پـژوهش بـه بررسـی میـزان مشـارکت شهروندان در زیباسازی شهری اختصاص دارد و رابطۀ مشارکت با عوامل مؤثر بـر آن را بـه منظـور بهبـود منظـر شهری تجزیه و تحلیل میکنـد. روش تحقیـق ، توصـیفی- تحلیلـی اسـت و جمـع آوری اطلاعـات بـا اسـتفاده از پرسش نامه انجام گرفت . جامعۀ آماری تحت مطالعه در فرایند پرسشگری شامل شهروندان منطقۀ ٦ تهران بـود و با توجه به جمعیت منطقۀ ٦ تهران (٢٢٥٢٩٠ نفر)، بر اساس روش کوکران ٣٨٤ پرسش نامه مورد نیاز بود که تهیه و توسط شهروندان تکمیل گردید. داده های حاصل از پرسش نامه در نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمـون هـای -t test, crosstabs, chi square و Spearman، تجزیـه و تحلیـل شـدند. نتـایج تحقیـق نشـان داد کـه مشـارکت شهروندی در وضعیت نامطلوب قرار دارد. طبق نتایج ، میان متغیرهای سواد، جنس ، اشتغال ، تأهل ، آگاهی و وظـایف با میزان مشارکت رابطۀ معنادار وجود دارد، ولی رابطۀ معناداری بین سن و مشارکت دیده نمیشـود. بـا توجـه بـه نتایج تحقیق نیاز است توجه اساسی به مسائل زیرساختی مثل ویژگیهای جمعیتی و مفاهیم نرم مثل فرهنگ سازی و آگاهی شهروندی مبذول شود.
خلاصه ماشینی:
"حال که شاهد مشکلات زیـادی در کـلان شـهر تهران به ویژه در زمینۀ منظر شهری و زیبایی شهری هستیم ، این سؤال پیش میآید که چـه راهکارهـایی بـرای کـاهش مشکلات شهری وجود دارد؟ آیا برنامه ریزی مشارکتی میتواند راه حلی مناسب در این زمینه باشد؟ چه عواملی بر کـاهش یا افزایش مشارکت شهروندی تأثیر دارند؟ در راستای پاسخ به این پرسش ها، این پژوهش به بررسـی وضـعیت مشـارکت شهروندی در امر زیبایی شهر و عوامل مهمی که در مشارکت تأثیر دارند، میپردازد تا ضمن شناخت چالش ها و فرصت ها، راهکارهایی را برای بهبود مشارکت شهروندی ارائه دهد.
برخی مطالعات و تحقیقات انجام گرفته با رویکردهای نوین پدیدآورنده عنوان پژوهش خلاصۀ نتایج بررسی عوامـل مـؤثر بـر مشـارکت نتایج پژوهش نشان میدهد که میان متغیرهـای سـن ، اجتمـــاعی مشـــارکت اجتمـــاعی احساس فایده مندی و بیقدرتی با متغیر مشارکت رابطۀ الشوکی (١٣٨٣) شهروندان در ادارة امور شهر (منطقۀ معناداری وجود دارد، ولی میان متغیرهای سواد و جنس ٦ شهرداری تهران ) با متغیر مشارکت رابطۀ معناداری وجود ندارد.
رابطۀ آگاهی شهروندی و مشارکت منبع : نویسندگان بررسی مؤلفۀ تکالیف شهروندی نتایج تحلیل که در جدول ١٤ نیز مشاهده میشود، نشان میدهد شهروندان وظایف خود را در بیشتر زمینه هـا و در قبـال سازمان به خوبی انجام میدهند و به حقوق و قوانین سازمان احترام میگزارنـد، امـا در زمینـۀ دنبـال کـردن برنامـه هـای سازمان ضعف وجود دارد که شهروندان معتقدند این عامل ناشی از ضعف در اطلاع رسانی سازمان و ناآگاهی آنان است .
نتایج تحلیل و بررسیهایی که در این منطقه صورت گرفت ، نشان داد که میزان مشارکت شهروندان در امر زیباسازی منطقۀ ٦ تهران در سطح نامطلوبی قرار دارد و این امر در زمینه های گوناگون و افراد مختلـف متفاوت است ."