چکیده:
ارتش های ملی و نظام وظیفه از جمله نهادهایی هستند که به دنبال ایجاد دولت ـ ملت شکل گرفتند. زیرا دعوی سلطه انحصاری دولـت بـر قـوه قهریـه و انحصـار کاربرد مشروع زور در چارچوب یک قلمـرو مشـخص مسـتلزم تشـکیل نهادهـای نظامی مدرن یعنی ارتش ملی و نظام وظیفه بود. ایـن پیونـد از طریـق بنیآنهـای حقوقی ـ نظری این دولـت ؛ حاکمیـت ملـی و ناسیونالیسـم برقـرار شـد. در ایـن چارچوب ملت به حوزه تامین منابع انسانی پیرامونی سازمانهـای نظـامی دولـت تبدیل و با برقراری نظام وظیفه عمـومی ارتـش هـای ملـی تشـکیل شـدند. ایـن ارتش ها به نوبه خود به تحکیم و تثبیت دولت مدرن کمک کردند.
خلاصه ماشینی:
"بـا ایجـاد دولـت ـ ملـت ١، برقـراری حاکمیـت ملـی ٢ و رواج ناسیونالیسم خدمت سربازی اجباری یـا نظـام وظیفـه عمـومی ٣ بـه روش تـأمین منـابع انسانی پیرامونی ارتش های نوین تبدیل شد.
در پاسخ به نظر می رسد برقراری نظام وظیفه عمومی و اجباری و ایجاد ارتش هـای ملـی بـا شکل گیری دولت ـ ملت و بنیانهای نظری آن یعنی حاکمیت ملی و ناسیونالیسم پیونـد تنگاتنگی داشته باشد.
قدرت دولت به طرق گوناگون اعمال می شود؛ وضع کردن قـانون و تعیـین حقـوق و تکالیف ، کنترل شهروندان و برقراری امنیت ، تخصیص منابع ملی ، برقراری نظام آمـوزش و پرورش و ایجاد نهادهای جامعه پذیری و بازجامعـه پـذیری و ایجـاد قابلیـت لازم بـرای جنگیدن (گیبرنا، مونتسرات، ١٣٧٨: ٩٧) ارتش های ملی در جوامع و برهـه هـای مختلـف در اعمال این طرق یا دست کم تضمین موفقیت اعمال آنها نقش داشته اند.
زنـدگی شـبانه روزی در چـارچوب قواعـد و مقرراتـی انتزاعـی و یکسـان، آموزشهای مدرن واحد و به زبان ملی ، الگوی زیسـت واحـد، لبـاسهـای متحدالشـکل ، تبعیت محض و بی چون و چرا از قوانین و مقرراتی که مشروعیت خود را از وضـع آنهـا از سوی دولت کسب کردهاند، احترام به ارزشها و هنجارهـای ملـی ، تقـدس خـدمت زیـر پرچم ملی و احترام به سرود ملی ، ارجگذاری یاد و خاطره جانفشـانی هـا، حماسـه هـا و تکریم قهرمانان و اسطورههای ملی تا پیش از آنکـه آمـوزش و پـرورش در رسـانه هـای جمعی گسترش یابند ارتش و نظام وظیفه را بـرای مـدتی طـولانی بـه مهـم تـرین نهـاد همگن ساز ملت تبدیل کرد."