چکیده:
بیابانزایی پدیدهای است که در مناطق خشک، نیمهخشک، و خشک نیمه مرطوب به دلیل شکننده بودن
اکوسیستم، اثرات تخریبی بیشتری نسبت به سایر مناطق دارد. هدف از این تحقیق، بررسی وضعیت بیابانزایی و
میباشد. IMDPA ارائه نقشه بیابانزایی در منطقه باغدر از توابع شهرستان بافق در استان یزد با استفاده از مدل
جهت استفاده از این مدل و ترسیم نقشه بیابانزایی در منطقه باغدر، دو معیار خاک و پوشش گیاهی به عنوان
معیارهای کلیدی بیابانزایی در نظر گرفته شد. با استفاده از روش فوق امتیازات هر شاخص در معیار مربوطه
مشخص و ارزش هر معیار با محاسبه میانگین هندسی امتیاز شاخصهای آن مشخص گردید و پس از آن با
روی هم گذاری و تلفیق لایههای رستری معیارهای مذکور و محاسبه میانگین هندسی معیارها و تجزیه و تحلیل آن
نقشه شدت بیابانزایی منطقه بدست آمد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان میدهد ، IMDPA با استفاده از مدل
منطقه از نظر معیار خاک در کلاس شدید قرار داشته و بر اساس معیار پوشش گیاهی در کلاس متوسط تا شدید
1 به ترتیب بیشترین و / 1 و 2 / قرار دارد. از بین شاخصهای معیار خاک، بافت خاک و شوری با میانگین وزنی 97
کمترین تاثیر را در روند بیابانزایی منطقه دارند. از بین شاخصهای معیار پوشش گیاهی، شاخصهای تجدید
1 تاثیر بیشتری در روند بیابانزایی منطقه داشته / 1 و 35 / حیات و وضعیت پوشش گیاهی با میانگین وزنی 35
است. مطابق نقشههای به دست آمده مشخص گردید، شدت بیابانزایی منطقه باغدر در کلاس متوسط تا شدید
قرار دارد؛ بنابراین پیشنهاد میگردد با ارائه راهکارهای مدیریتی در چرای متعادل دام و آموزش و ترویج ساکنان
محلی در بهرهبرداری مناسب از مراتع منطقه، از تخریب بیشتر جلوگیری نموده و حتی در صورت نیاز منطقه به
طور موقت قرق گردد.
خلاصه ماشینی:
"مطابق نقشه های به دست آمده مشخص گردید، شدت بیابان زایی منطقه باغدر در کلاس متوسط تا شدید قرار دارد؛ بنابراین پیشنهاد میگردد با ارائه راهکارهای مدیریتی در چرای متعادل دام و آموزش و ترویج ساکنان محلی در بهره برداری مناسب از مراتع منطقه ، از تخریب بیشتر جلوگیری نموده و حتی در صورت نیاز منطقه به طور موقت قرق گردد.
ناطقی(١٣٨٦) در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد با استفاده از مدل IMDPA و با تأکید بر معیارهای آب ، زمین و پوشش گیاهی به بررسی شدت بیابان زایی دشت سگزی پرداخت و به این نتیجه رسید که معیار آب با متوسط وزنی ٣.
جهت رسیدن به این معیارها سعی گردید مطالعات نسبتا کاملی در زمینه های خاکشناسی و پوشش گیاهی در منطقه صورت گیرد؛ بنابراین هر یک از این پارامترها که به عنوان معیارهای بیابان زایی در نظر گرفته شده است ، به صورت جداگانه مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند.
51-4 (کم و ناچیز) (متوسط ) (شدید) (بسیارشدید) عمق خاک >80 50-80 20-50 <20 بافت خاک سنگین تا خیلی سنگین متوسط سبک درشت تا خیلی درشت سنگ و سنگریزه <15 15-35 35-65 >65 هدایت الکتریکی <4 4-8 8-16 >16 ٤- بحث و نتایج با توجه به شاخص های انتخاب شده در دو معیار پوشش گیاهی و خاک و امتیاز دهی مطابق جدول مربوطه ، نقشه شدت بیابان زایی منطقه باغدر بر اساس این شاخص ها به دست آمد.
/ شکل ٢: شدت بیابان زایی منطقه باغدر بر اساس شاخص های معیار خاک مطابق شکل ٣ و جدول ٤ از نظر وضعیت پوشش گیاهی، منطقه باغدر در کلاس متوسط تا شدید قرار دارد."