چکیده:
علی ساعی*فاطمه تشویق**محمد رضایی*** تاریخ دریافت: 10/8/93 تاریخ پذیرش: 30/7/94چکیدهموضوع این پژوهش موفقیت تحصیلی است. پژوهشگران نشان داده‌اند که افزایش درآمد و سرمایه مالی خانواده باعث موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان شده است. در این پژوهش علاوه بر مفهوم سرمایه¬فرهنگی خانوده دو متغیر جدید سرمایه¬فرهنگی ¬دانش¬آموزی و سرمایه¬فرهنگی مدرسه¬ای نیز مطرح شده است. سؤال تحقیق به‌صورت زیر بیان‌شده است: رابطه سرمایه فرهنگی حاصل از خانواده مدرسه و دانش¬آموز با موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان چگونه است؟جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر سال چهارم در سطح مناطق 20 و 6، 1 تهران است. برای ارزیابی تجربی فرضیات، 300 نفر از دانش‌آموزان دختر به‌عنوان نمونه انتخاب‌شده است. برای داوری در باب فرضیات، از روش تکنیک تحلیل رگرسیون بر مبنای داده‌های فازی استفاده‌شده است. نتایج پژوهشی نشان داد که سرمایه فرهنگی خانواده و سرمایه فرهنگی مدرسه‌ای رابطه معناداری با موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دارد و دانش‌آموزان طبقات پایین با بهره‌گیری از سرمایه فرهنگی به موفقیت تحصیلی دست‌یافته‌اند. همچنین سرمایه فرهنگی در حضور پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نوع مدرسه تأثیر بیشتری بر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دارد.
خلاصه ماشینی:
"در نظریه بازتولید اجتماعی نوعی خوانش مارکسیسـتی از مدرسـه ارائه شده است که این خوانش چندان مدنظر در این پژوهش نیسـت و در تبیـین پدیـده موردنظر یعنی موفقیت تحصیلی به کاربرده نمیشـود، بـه طـور مثـال ایـن دیـدگاه بیـان میکنند که همان سلسله مراتب و روابـط در عرصـه کـار در محـیط کـلاس درس نیـز مشاهده میشود و به نوعی فرآیند آموزش را به عنوان وسیله ای که از طریـق آن افـراد را برای ورود به بازار کار آماده میکنند، بدین صـورت کـه کسـانی کـه وضـعیت طبقـاتی پایین تری برخوردارند به نسبت افراد دیگر سال های کمتری را در مدرسه سپری خواهند کرد.
" در بررسی این فرضیه ابتدا هریک از ابعاد سرمایه فرهنگی یعنی سـرمایه فرهنگـی خانواده ، سرمایه فرهنگی مدرسه ای و سرمایه فرهنگی دانش آموز وارد تحلیـل شـده و از طریق رگرسیون ساده رابطه آن ها با موفقیت تحصیلی دانش آموزان طبقات بالا اجتماعی، موردسنجش قرارگرفته است و در مرحله آخر نیز رابطه بین شـاخص سـرمایه فرهنگـی با موفقیت تحصیلی دانش آموزانی با والدین دارای پایگاه اجتمـاعی بـالا سـنجیده شـده ١- شاخص پایگاه اجتماعی اقتصادی به ارزش فازی تبدیل شده است و دانـش آمـوزانی کـه نمـره بـالاتر از ٠.
Roksa & Potter همچنین بر اساس یافته های پژوهش سرمایه فرهنگی مدرسه ای و سرمایه فرهنگی خانواده تأثیر مثبت و معناداری بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان دارد کـه تقریبـا امـری بدیهی به نظر میرسد، اما نتایج جالب توجه به شرح زیر میباشد: با توجه به شواهد تجربی سرمایه فرهنگی مدرسه ای نسـبت بـه سـرمایه فرهنگـی خانواده و دانش آموز، نقش تعیـین کننـده ای بـر موفقیـت تحصـیلی دانـش آمـوزان دارد."
(
, 
, 
)
