چکیده:
برنامهریزی منطقهای با هدف توسعهی و کاهش نابرابری از موضوعات مهم در کشورهای در حال توسعهی محسوب می شود. لازمهی برنامهریزی منطقهای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه ی است. به همین جهت از جمله معیارهای معمول در برنامهریزی منطقهای، سنجش و رتبهبندی نواحی بر اساس برخورداری از شاخصهای مختلف توسعهی است. هدف از این پژوهش، ارزیابی درجهی توسعه ی یافتگی شهرهای استان اردبیل بر اساس شاخصهای خدمات شهری در سال 1392می باشد. جامعه آماری پژوهش، 22 شهر استان اردبیل را شامل می شود که بر اساس 8 شاخص رتبهبندی شدهاند. با توجه به شاخصهای مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش«توصیفی، تحلیلی» بوده و روش گردآوری اطلاعات و دادهها به صورت اسنادی میباشد. از این جهت شاخص های مورد مطالعه در مرحلهی اول با استفاده از روش نرم بی مقیاس شده و در مرحله ی دوم با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون وزندهی میشوند. سپس با بهرهگیری از مدل Topsis به رتبه بندی شهرهای استان پرداخته شده است. در نهایت با استفاده از نرم افزار spss، رابطه خدمات شهری با جمعیت شهرهای استان اردبیل مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش، حاکی از آن است که از بعد خدمات شهری، شهر اردبیل رتبهی اول و شهر انگوت رتبه ی آخر را به خود اختصاص داده است. همچنین در حال حاضر بین خدمات شهری و جمعیت شهرهای استان اردبیل رابطه ی معنیداری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
جایگاه ارتباط شاخص هاي خدمات شهري و جمعیت در ارزیابی درجهي توسعهي یافتگی شهرهاي استان اردبیل با استفاده از مدل TOPSIS تاریخ دریافت مقاله: 92/05/25 تاریخ پذیرش نهایی مقاله09/18:/399jk 3// 1 بیوك صفرزاده ( دکتري جغرافیا و برنامهریزي روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران) بیژن رحمانی (دانشیارگروه جغرافیاي دانشگاه شهید بهشتی و استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران) چکیده برنامهریزي منطقهاي با هدف توسعهي و کاهش نابرابري از موضوعات مهم در کشورهاي در حال توسعهي محسوب می شود.
پژوهش حاضر با استفاده از مدل TOPSIS به نقش ارتباط شاخص هاي خدمات شهري و جمعیت در ارزیابی درجهي توسعهي یافتگی شهرهاي استان اردبیل می پردازد .
در این پژوهش، براي شناسایى ابعاد توسعهي در شهرستانهاى استان گلستان با استفاده از آمار و اطلاعات سال 5831، 83 شاخص گوناگون در قالب 9 بخش جمعیتی ،اقتصادي، صنعت و معدن، ، کشاورزي، زیربنایی، آموزشی، فرهنگی، کالبدي، بهداشتی و درمانی و در میان 11 شهرستان، مورد بررسى قرار گرفته و نتایج آن با استفاده از مدل تحلیل عاملی ،ارزیابی شده است.
فرایند محاسبات در این تحقیق در چهار مرحله تنظیم شده است در مرحلهي اول بی مقیاس کردن داده ها و تشکیل ماتریس استاندارد با استفاده از روش نرم، در مرحلهي دوم با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون وزن شاخص ها به دست میآید در مرحله ي سوم به سنجش و رتبه بندي شهرهاي استان اردبیل بر اساس مدل تاپسیس پرداخته میشود.