چکیده:
دولتها به واسطه نقش و وظایفی که در اقتصاد دارند، به ناچار متحمل هزینههایی میشوند. لیکن چگونگی تاثیرگذاری افزایش مخارج دولت و در نتیجه اندازه دولت بر رشد اقتصادی در یک کشور چندان روشن نیست. در این راستا، در این مقاله بررسی اندازه دولت (نسبت کل مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی) بر رشد اقتصادی در ایران مدنظر قرار گرفته است. برای این منظور، یک تابع کاب داگلاس که تابعی از اندازه دولت، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی است با استفاده از روش ARDL و اطلاعات سالهای 1368 الی 1391 برآورد شده است و ضریب تاثیرگذاری اندازه دولت در دوره کوتاه مدت و بلندمدت استخراج شده است. نتایج حاکی از آن است که بزرگ شدن دولت در دو دوره مذکور اثر مثبتی بر رشد اقتصادی ایران دارد، لیکن این تاثیرگذاری در دوره بلندمدت بیشتر است. بنابراین، اندازه دولت همانند سرمایه انسانی ابزاری برای برنامهریزی افزایش رشد اقتصادی در بلندمدت است. ضریب تصحیح خطای برآوردی نیز نشان میدهد انحرافات و عدم تعادلها در تولید سرانه اقتصاد ایران با سرعت کمی به سمت تعادل بلندمدت حرکت میکند.
خلاصه ماشینی:
"برای این منظور، یک تابع کاب داگلاس که تابعی از اندازه دولت ، سرمایه انسانی و سرمایه فیزیکی است با استفاده از روش ARDL و اطلاعات سال های ١٣٦٨ الی ١٣٩١ برآورد شده است و ضریب تاثیرگذاری اندازه دولت در دوره کوتاه مدت و بلندمدت استخراج شده است .
مجدزاده طباطبایی و نعمت اللهی (١٣٨٩) در مطالعه خود تاثیر رشد مخارج دولتی را بر رشد اقتصادی ایران با استفاده از اطلاعات سالهای ١٣٤٦ الی ١٣٨٥ و الگوی تصحیح خطای برداری بررسی نمودند و به این نتیجه رسیدند که افزایش مخارج کل دولت در بلندمدت تاثیر مثبت و معنی داری بر تولید ناخالص داخلی دارد.
رهبر و سرگلزایی (١٣٨٩) در مطالعه خود به بررسی آثار مخارج دولت بر رشد اقتصادی طی دوره ١٣٦٣ الی ١٣٨٦ با استفاده از روش ARDL و الگوی VAR پرداختند و به این نتیجه رسیدند که افزایش مخارج مصرفی دولت در کوتاه مدت منجر به کاهش نرخ رشد اقتصادی شده است .
لذا، اگر درآمد (تولید سرانه ) به ترتیب به موجودی سرمایه فیزیکی ( [s=] K)، موجودی سرمایه انسانی( [H ] ) و مخارج دولت ([s=] G) G GDP sH=GDP K GDP اختصاص داده شود، آنگاه مدل خطی لگاریتم تولید سرانه در حالت تعادل یکنواخت به صورت زیر خواهد بود: (3) ln[ y ] = a0 + a1 ln[ sK ] +a2 ln[ sH ] +a3ln[ sG ]+e t n+v +d n+v +d n+v +d t در این رابطه که در شرایط تعادل یکنواخت تصریح شده است ، یکسری پارامتر شامل نرخ رشد تکنولوژیکی (v)، نرخ رشد نیروی کار(n)و نرخ استهلاک (d) نیز وجود دارد.
برای این منظور یک تابع تولید کاب داگلاس با استفاده از روش ARDL و اطلاعات سال های ١٣٦٨ الی ١٣٩١ برآورد شده و بدین ترتیب کارایی اندازه دولت در دو دوره کوتاه مدت و بلندمدت به دست آمده است ."