چکیده:
ادب نامه و شهریار را می توان دو اثری دانست که در آن ها توصیه هایی به پادشاه از سوی اندیش دنم انی به دور از عرصه قدرت شده است . اولین اثر، از سوی نزاری ق اتسه نی در ایران ع رص م وغل و توسط ادیبی طرد شده از دربار آل کرت و دومی توسط ماکیاولی، فی وسل ف ایتالیایی و مورد غضب نظام سیاسی بیزانس ، نگاشته شد. به رغم تفاوت زمانی و مح یطی ، عزلت سیاسی، دلگ ریی از صاحبان قدرت و سودای بازگشت به قدرت از جمه ل دغدغه های اساسی نگارندگان بوده است که سبب شکل گ ریی نگاه مشابهی به عرصه ی سیاست از سوی این دو اندیش دنم شده است . در این نوشتار تلاش می شود با روش هرمنوتیک اسک رنی و با تأکید بر تأثیر زمینه های اجت امعی و سیاسی ظهور متن ، به تح ل یل نحوه نگرش به م وهف م سیاست در ادب نامه و شهریار پرداخته شود.
خلاصه ماشینی:
"حک م ی نزاری هم سخاوت را مورد تعریف و تم دیج قرار می دهد و آن را یکی از ویژگی های خوب شاه می داند: به ن ی خاصیت های شاه و رهی بگوییم گر انص اـف بردی رهی فراخی دست و دل و چشم و گوش تو هم گر یساریت باشد بکوش (نزاری ق اتسه نی، ١٣٩٢: ٩٦) نزاری با همه مزایایی که برای سخاوت و بخ دنش گی برمی شمارد و از جمه ل به دست آوردن اطاعت دیگران ، ولی افراط شاه در سخاوت را رد می ک دن : سخا کل عالـم م ـخس ر ک ـند دمـ اغ دو گ ـتی ی م ـطع ر ک ـند کند بنده آزادگان را به طـ وع بود خاصیت هاش ازین جنس و نوع و ل ن کی نه چ دن انک اسراف شد که اسـراف بیـ رون ز انصـ اف شـد تهی دست گردد ز اسراف مرد میانجی سخـ اوت به انصـ اف کـ رد (همانجا) حک م ی هم مانند ماکیاول سرانجام این اسراف در سخاوت را خزانه ای تهی می داند: چو شه را به انصاف رخصت دهی شود زین سخاوت خزاین تهی (همانجا) همان گونه که بررسی شد با م اطلعه ت یقیبط ش رهیار ماکیاولی و ادب نامه ح م یک نزاری و نگاه این دو مت رکف به مف وهم قدرت سیاسی، می توان به مش رتکات مهم و مت دع دی دست یافت که این نوشتار به طور خلاصه مهم ترین آن ها از ج ه لم دغدغه امن ت ی ، ن ت بس دین و قدرت سیاسی، قدرت مط ه قل سیاسی، کارگزاران حکومتی و سخاوتم دن ی شاه را شناسایی و تح ل یل نمود."