چکیده:
ماجرای دشمنی شیطان با انسان ها، از ابتدای خلقت بشر بوده است ؛ اما چرا چنین موجود شروری که مانعی بر سر راه معنویت و سعادت است ، آفریده شده و به وجود آمدن او چه سودی داشته است ؟ هدف این نوشتار که با روش تحلیلی ـ توصیفی و از نوع کتاب خانه ای است ، به بررسی فلسفة وجودی شیطان در رابطه با خداوند، عالم خلقت ، انسان ها و فلسفة مستقل وجود شیطان می پردازد. خلقت شیطان در رابطه با خداوند که باعث ظهور برخی صفات جمالیه و جلالیة خداوند می شود، قدرت خداوند را در آفرینش موجودات متضاد به منصة ظهور و بروز می رساند؛ هم چنین وجود شیطان موجب شکوفایی استعدادهای گوناگون انسان ها می شود.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین ، از حکمت های وجود شیطان آن است که خدای متعال ، کمال قدرت خود را با خلق اضداد نشان دهد؛ مثل خلقت جبرئیل و فرشته ها و ابلیس و شیاطین ، و این از بزرگ ترین آیات قدرت و اراده و سلطان خداوند است ، زیرا او می تواند اضداد را خلق کند؛ مثل آسمان و زمین ، نور و ظلمت ، بهشت و جهنم ، گرما و سرما و پاک و ناپاک (أشقر، ١٤١٩ق : ١٨٩).
٣. ظهور اسمای رحمانیة الهی یکی از صفات خداوند «رحمان » و «رحیم » بودن است و در حدود صد مورد به طور مستقیم در قرآن کریم به رحمان و رحیم بودن خداوند اشاره شده است (انعام : ١٤٥)؛ لذا عده ای ، یکی دیگر از حکمت های وجود شیطان را ظهور اسمای عفویه و رحمانیه (جمالیه ) خداوند نام برده اند، که ابلیس هم برای خود (لنفسه ) و هم برای دیگران (لغیره )، سبب بروز و ظهور این اسما شده است ؛ اما برای خود، زیرا پس از استکبار و هبوطش ، خداوند رحمان به سبب عبادت طولانی اش ، از عذاب سریع او امتناع کرد و به او فرصت و مهلت داد که در برابر عبادتش استفاده هایی ببرد (همان طور که در مبحث مهلت در برابر عبادت می آید)."