کوشش های میرزا کاظم محلاتی در بنیانگذاری داروسازی نوین در ایران عهد ناصری مقاله

دارالفنون نخستین مدرسه دولتی در ایران بود که علوم نوین به سبک اروپایی در آن تدریس میشد. این نهاد به منظور هدفمند ساختن تشکیلات علمی- فرهنگی کشور به شیوه اروپایی تاسیس شد تا زمینه ساز توسعه علوم جدید شود اما به دلیل دخالت و نفوذ کشورهای استعماری، هدف و انگیزه ابتدایی تشکیل آن به درستی تامین نگردید. برخی از محصلین که در این مدرسه پرورش یافتند، بعدها در اشاعه علوم نوین تاثیر به سزایی بر جای گذاردند. میرزاکاظم محلاتی یکی از این دانش آموختگان بود که به عنوان نخستین معلم ایرانی، در کنار معلمین فرنگی، سال ها، داروسازی و علوم طبیعی را در دارالفنون تدریس کرد. وی به مدت چهار دهه با بهره گیری از کتب تالیفی خود و به کارگیری روش های آزمایشگاهی، چندین نسل از داروسازان اولیه کشور را تربیت کرد او برخلاف استاد ایتالیایی خود (مسیو فکتی)، از نظر روش تدریس و عملکرد در دارالفنون مورد تحسین بسیاری بود و تنها پس از فوت او بود که مجددا از معلمین فرنگی برای تدریس این دو رشته در دارالفنون استفاده شد. با توجه به تدریس عملی و آزمایشگاهی میرزا کاظم و تاثیر این روش در انتقال صحیح مفاهیم داروسازی به محصلین و تربیت نخستین نسل های داروسازان جدید در ایران به مدت سی و پنج سال و تالیف کتب داروسازی و شیمی وابسته به طب و داروسازی و همچنین سرپرستی لابراتوار دارالفنون و کنترل داروهای شیمیایی وارداتی به کشور، میتوان میرزاکاظم محلاتی را بنیانگذار داروسازی نوین دانست . در این پژوهش برآنیم تا با بهره گیری از منابع و برخی کتب درسی وی، نقش ارزنده میرزا کاظم محلاتی را در شکل گیری داروسازی نوین در ایران عهد ناصری را بررسی و ارزیابی کنیم .

"با توجه به تدریس عملی و آزمایشگاهی میرزا کاظم و تأثیر این روش در انتقال صحیح مفاهیم داروسازی به محصلین و تربیت نخستین نسل های داروسازان جدید در ایران به مدت سی و پنج سال و تألیف کتب داروسازی و شیمی وابسته به طب و داروسازی و همچنین سرپرستی لابراتوار دارالفنون و کنترل داروهای شیمیایی وارداتی به کشور، میتوان میرزاکاظم محلاتی را بنیانگذار داروسازی نوین دانست . / میرزاکاظم در دانشگاه روآن ٨ فرانسه ، ذوق و استعداد فراوانی در فراگیری علوم از خود نشان داد و با موفقیت این دوره را به پایان رساند به طوری که ژول تیوری ٩ سرپرست فرانسوی شاگردان اعزامی به فرانسه در همان ماه های نخستین ، طی نامه ای خطاب به حسن علیخان (وزیر مختار ایران در فرانسه ) از پیشرفت سریع میرزاکاظم در میان سایر محصلین یاد کرد و نیز همکاری وی را با کوزکو پروفسور فرانسوی شیمی مورد ستایش قرار داد و در کتابش La France et le Perse میرزا کاظم را ستود (٣٩-٣٨ p,١٨٦٦,Thieury) میرزا کاظم در سال ١٢٧٨ ق از فرنگ بازگشت و در دارالفنون بجای معلم خود مسیو فکتی به تدریس داروسازی و علوم طبیعی پرداخت و تا سال ١٣١٣ ق (که بدرود حیات گفت ) به 10 معلمی دارالفنون اشتغال داشت و تنها معلم داروسازی و حکمت طبیعی / دارالفنون بود."