چکیده:
این مطالعه، با توجه به اهمیت موضوع جرم و اثرهای زیانبار اجتماعی ـ اقتصادی آن، به بررسی عوامل اقتصادی (بیکاری و تورم) موثر بر جرم و جنایت در ایران میپردازد. اگر مطلوبیت مورد انتظار ناشی از جرم، از مطلوبیت مورد انتظار کار قانونی بیشتر باشد، جرم انجام میشود که براین اساس، شرایط اقتصادی مانند: بیکاری، تورم و فقر موجب افزایش نرخ ارتکاب جرم میشوند، چون این عوامل تفاوت میان جرم و کار قانونی را افزایش میدهند. بدین منظور، با استفاده از آزمون دیکی فولر تعمیم یافته (ADF)، آزمون همجمعی یوهانسن و مدل تصحیح خطای برداری (VECM) در قالب خود توضیح برداری ارتباط میان دو شاخص مهم اقتصاد کلان و نرخ جرم در طول سالهای1360-1390در محدوده جغرافیایی ایران بررسی شد. نتایج حاصل نشان میدهد که نرخ بیکاری و تورم اثر مثبتی بر میزان جرم و جنایت در ایران دارد؛ به طوری که با یک واحد افزایش نرخ بیکاری و تورم، میزان جرم و جنایت بهترتیب 02/2 و 58/1واحد افزایش مییابد. لذا با توجه به اینکه در طول چند سال اخیر، میزان تورم اقتصادی به شدت افزایش یافته و نرخ بیکاری به نحو نگرانکنندهای بالا رفته و گرانی کالاها و خدمات به یکی از بزرگترین مشکلات افراد و خانوادهها تبدیل شده است، لازم است فعالیتهای مجرمانه فقط از حیث مفهوم مجرد قانونی ملاحظه نشوند؛ بلکه در برخورد با اینگونه جرایم، باید علل و عوامل ارتکاب آنها نیز که در واقع رشد نقدینگی، افزایش تورم، گرانی کالاها و خدمات و بیکاری فزاینده است، مورد ملاحظه قرار گیرند.
خلاصه ماشینی:
"Schwatrz – Baysian Criterion Johansen Cointegration Eigen value Trace جدول 5- نتایج آزمون اثر و حداکثر مقادیر ویژه در تعیین تعداد بردارهای همجمعی الگوی دو متغیره مقدار بحرانی 5 درصد آمار محاسباتی فرضیه مقابل فرضیه صفر 49/15 53/16 r r =0 آزمون اثر 84/3 32/0 r r 26/14 20/16 r r =0 آزمون حداکثر مقدار ویژه 84/3 32/0 r r ماخذ: یافتههای تحقیق مقایسه آماره آزمونهای اثر و حداکثر مقدار ویژه با مقادیر بحرانی در سطح 5 درصد در جدول (5) نشان میدهد که بر اساس هر دو آزمون اثر و حداکثر مقدار ویژه، 1 بردار همجمعی برای متغیرهای مدل تعیین شده است که بیانگر وجود رابطه بلند مدت میان نرخ بیکاری و جرم و جنایت است.
جدول 10- نتایج تخمین مدل سه متغیره به کمک الگوی تصحیح خطای برداری (متغیر وابسته، جرم و جنایت) متغیر ضریب Tآماره عرض از مبدأ 13/0 06/1 CRM(-1) 35/0- 04/2 UN(-1) 83/0 90/2 Inf(-1) 38/0 60/2 (1-) 34/0- 30/2- 22/0 75/2 38/0 60/2 With, no cross term:52/0 LM: 41/0 :43/0 ماخذ: یافته هایتحقیق همان طور که در جدول (10) مشاهده میشود، ضریب تصحیح خطا معادل 34/0- درصد به دست آمده است؛ در نتیجه، اگر شوکی به مدل وارد شود، تقریبا 3 سال زمان نیاز دارد تا دوباره به سمت تعادل حرکت کند."