چکیده:
درآمد مالیاتی یکی از مهمترین راه­های تأمین منابع دولت است. اما تحقق این درآمد با وجود فرار مالیاتی دچار اختلال می­شود و از پیامدهای فرار مالیاتی، کاهش درآمد مالیاتی و در نتیجه کسری بودجه دولت است. شکل­گیری گسترش پدیده فرار مالیاتی خود معلول عواملی است. جرایم مالیاتی به عنوان یکی از ابزارها، از سوی قانونگذار برای برخورد با متخلفان مالیاتی وضع شده است. هدف از این تحقیق بررسی جایگاه جرایم مالیاتی در جلوگیری از فرار در نظام مالیات بر ارزش افزوده در استان قزوین می باشد. ابتدا جایگاه جرایم مالیاتی و عوامل مؤثر بر کاهش فرار مالیاتی با استفاده از ادبیات تحقیق، نظر خبرگان و مؤدیان مالیات بر ارزش افزوده از طریق 120پرسشنامه در مرحله اول شناسایی و سپس با بهره­گیری از نظرات 10 خبره و با استفاده از تکنیک دیمتل فازی، رابطه­های ممکن و شدت تأثیر روابط و اهمیت هریک از عوامل مشخص شده ­است. جهت تعیین میزان وزن و رتبه بندی عوامل از تکنیک ANP استفاده شده است. قدرت دیمتل و ANPنسبت به روشهای نسل اول روابط علی- معلولی این است که در این روش تعداد مقایسات زوجی به شدت کاهش می­یابد و اخذ نظر از خبرگان ساده­تر می­شود. روش نمونه­گیری، تصادفی ساده ­است. نتایج نشان می­دهد جرایم مالیاتی از دیگر عوامل مؤثر بر کاهش فرار مالیاتی اثر می­پذیرد ولی بر هیچ یک از شاخص ها اثر نمی­گذارد و نسبت به  شاخص های دیگر از کمترین وزن برخوردار است و آخرین رتبه را به خود اختصاص داده است.
خلاصه ماشینی:
"ابتدا جایگاه جرایم مالیاتی و عوامل مؤثر بر کاهش فرار مالیاتی با استفاده از ادبیات تحقیق ، نظر خبرگان و مؤدیان مالیات بر ارزش افزوده از طریق ١٢٠پرسشنامه در مرحله اول شناسایی و سپس با بهره گیری از نظرات ١٠ خبره و با استفاده از تکنیک دیمتل فازی، رابطه های ممکن و شدت تأثیر روابط و اهمیت هریک از عوامل مشخص شده است .
جدول (١)- عوامل مؤثر بر کاهش فرار مالیاتی در نظام مالیات برارزش افزوده C1 اطلاع رسانی به موقع C2 جرایم مالیاتی C3 بخشودگی جرایم مالیاتی C4 شفاف سازی مالیات بر ارزش افزوده C5 تکریم ارباب رجوع C6 ساده سازی قوانین مالیاتی C7 اعتماد مؤدیان به دولت و سازمان مالیاتی C8 الکترونیکی شدن رویه های اجرایی C9 فرهنگ مالیاتی C10 عدالت مالیاتی C11 آموزش سپس به منظور تعیین شدت تأثیر عوامل از تکنیک دیمتل فازی ١ و برای تعیین وزن و رتبه بندی عوامل موثر برکاهش فرار مالیاتی از تکنیک فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) بهره گرفته شده است ، جامعه خبرگان تحقیق جاری شامل تمامی کارشناسان ارشد و مدیران اداره امور مالیاتی استان قزوین بودند.
همچنین وزن عوامل از تکنیک فرایند تحلیل شبکه ای نشان می دهد که شفاف سازی مالیات بر ارزش افزوده با بیشترین مقدار در اولویت اول قرار گرفته است به عبارتی، بیشترین نقش را در کاهش فرار مالیات بر ارزش افزوده دارد و مطلع شدن به موقع مؤدیان از قوانین و بخشنامه ها در اولویت دوم و عدالت در رتبه سوم قرار دارد و همچنین ساده سازی قوانین مالیاتی و بخشنامه ها رتبه چهارم را در بین عوامل مؤثر بر کاهش فرار مالیاتی دارد و آموزش برای مؤدیان و همچنین کارکنان سازمان مالیاتی رتبه پنجم و جرایم مالیاتی آخرین رتبه را بدست آورده است ، با تحلیل انجام پذیرفته و بررسی با دو تکنیک دیمتل و فرایند تحلیل شبکه ای مشخص گردید که جرایم مالیاتی از جایگاه پایین تری نسبت به دیگر عوامل مؤثر در کاهش فرار مالیاتی برخوردار است ."