چکیده:
بررسی روند کلی قیمت ها در ایران ، حاکی از رشد مداوم سطح عمومی قیمت هاست . شرایط تورمی بسیاری از متغیرهای اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین بررسی عوامل و متغیرهـای تاثیرگـذار بـر تـورم از اهمیت خاصی برخوردار است . از جمله عواملی که تورم را تحت تـاثیر قـرار مـی دهـد، نـرخ ارز و شـکاف تولید است . این مطالعه به بررسی تاثیر شوک های نرخ ارز و شکاف تولید بر تورم اقتصاد ایران با اسـتفاده از فیلتر هودریک پرسکات و فیلترکالمن جهت تجزیه شوک های نرخ ارز و شکاف تولید طـی دوره ١٣٨٦:٤- ١٣٦٧:١ در قالب آزمون جوهانسون و مدل تصـحیح خطـای بـرداری پرداختـه اسـت . نتـایج نشـان مـی دهـد شوک های مثبت نرخ ارز تاثیر منفی و شوک های منفی نرخ ارز تاثیر مثبت (تقارن شوک ها) بر تـورم دارنـد و پایداری تورم در بلند مدت کمتر از کوتاه مدت به نرخ ارز وابسته است . همچنین ، شکاف تولید ناخـالص داخلی و حجم پول بر تورم تاثیر مثبت و معنی داری داشته است . از این رو، اتخاذ سیاست های ارزی مناسب می تواند یکی از راه های کنترل تورم در ایران باشد.
خلاصه ماشینی:
"(Miri Tameh ,1996) طبیبیان و سوری با استفاده از الگوی خود رگرسیون برداری آثار تغییرات نرخ ارز را بـر تـورم مورد بررسی قرار دادند و در نهایت به این نتیجه رسیدند که افزایش قیمـت و کـاهش ارزش ریـال ناشی از افزایش عرضه پول است (١٩٩٧,Soori &Tabibian ).
مواد و روش ها در این تحقیق ، جهت بررسی تاثیر شوک های نرخ ارز و شکاف تولید بر تورم از متغیرهای نرخ ارز در بازار غیررسمی (ER) ، تولید ناخالص داخلی (GDP) ، حجم پول (M) و تورم که بـا اسـتفاده از تفاضل لگاریتم شاخص قیمت خرده فروشـی (p) دوره جـاری و دوره گذشـته محاسـبه گردیـده استفاده شده است .
500000 kalman hpgdp 400000 gdp 300000 200000 100000 0 1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 سال نمودار ١-روند تولید ناخالص داخلی بالقوه و بالفعل ( واحد: میلیارد ریال ) منبع : محاسبات محقق )رجوع شود به تصویر صفحه) نمودار٢-روند شوک های نرخ ارز با استفاده از فیلتر هودریک پرسکات منبع : محاسبات محقق همان طور که نمودار (٢) نشان می دهد، رفتار نرخ ارز و شـوک هـای آن طـی دوره هـای زمـانی مختلف ، متفاوت بوده است .
جمع بندی و پیشنهادها نتایج به دست آمده از انجام روش تصحیح خطای برداری جهت بررسی تاثیر شـوک هـای نـرخ ارز و شکاف تولید بر تورم نشان داد ارتباط تورم با شوک های منفی نرخ ارز معکوس و بـا شـوک های مثبت نرخ ارز به صورت مستقیم است و نیز ارتباط مستقیمی بین شـکاف تولیـد و تـورم و نیـز حجم پول و تورم در ایران وجود دارد."