چکیده:
از ویژگیهای جهان بینی غرب ، خودبرتر بینی ذاتی آن است . این خصیصه ، در همه ابعاد قابل بررسی است . یکـی از حوزه هایی که نگرش و الگوهای فرادستانه غرب را بازتاب میدهـد، فضـای رسـانه ای و محتـوای آن اسـت . سینما یکی از ابزارهای مهم و قدرتمند در بازنمایی “خود” و “دیگران “ بوده است . کشورهای غربی با بهـره گیـری از این ابزار نه تنها به تولید و بازتولید اسطوره های غرب متمدن میپردازند، که همواره کلیشه های “غیر” نامتمـدن را چارچوب بندی میکنند. فیلم سینمایی طبیب ، همانند فیلم های بسیار دیگری که صنایع رسانه ای غـرب در ایـن راستا تولید و پخش کرده اند، این بار موضوع چندبعدی دیگری را به تصویر کشیده است . ایران ، اسلام ، و ابن سینا (به عنوان نمونه ای از نخبگان ایرانی) در این فیلم بازنمایی شده اند. این موضوعات در قالب نشـانه شناسـی مـورد تحلیل قرار گرفته اند و آنچه ماحصل این پژوهش است ، افزون بر جعل و تحریف تاریخ از سوی سازندگان فـیلم و روایت ، نمایشی از غرب ذاتا برتر و دیگران ذاتا پست تر است .
خلاصه ماشینی:
"تحلیل نشانه شناسی / از آنجـا دوربـین بـا پـان پیوسـته بـه نمایش ابزار پزشکی و نوشـتار مـورد نظر میپـردازد، سـعی در القـای ایـن مطلب دارد که آنچه از علوم پزشـکی که در روم باستان به فراموشی سـپرده شده بود، در اثر گذر زمان (و به دلایلی که در اینجا به آنها اشاره نخواهد شد) در آن سوی دنیـا پدیدار شده است .
چنان که در چند صحنه بعد شاهد هستیم ، شاگرد انگلیسی ابن سینا پس از تشـریح جسد انسان ، راه درمان بیماری پهلو را کشف کرده تا مفهوم کلی گـزاره هـای داسـتان را بـه انسجام برساند؛ غربی عقلانی، در کشف علم و دانش بر شرقی تقدیرگرا برتری دارد!
در این صحنه راب تا پرسش پایانی خود از ابن سـینا چنـدان از جایگـاه ویـژه ای برخـوردار نیست ، اما از آنجا که پاسخ ابن سینا مبنی بر کشف راه درمان بیمـاری پهلـو طـی ١٠٠ یـا ١٠٠٠ سال آینده ، نشانی از تسلط تقدیرگرایی بر فرهنگ و اندیشـۀ وی (بـه عنـوان شـاخص فرهنگـی ایرانی ـ اسلامی) است ، بنابراین انسجام کلی روایت به بار مینشیند.
وی که هنوز بـه عقـد شوهر یهودی خود است با قهرمان انگلیسی روابط نامشروع نیز دارد، اما از آنجا که سازنده فیلم او را در قالب یک “معامله تجاری” قربانی ازدواج اجباری معرفی کرده اسـت ، لـذا خودبـه خـود 108 مشروعیت و انسانی بودن عقد وی را نیز زیر سؤال میبرد تـا از سـویی او را همچنـان پـاک و / بیگناه معرفی کند، و از سوی دیگر قهرمان انگلیسی را، که از ابتدا فـردی باحیـا و خویشـتن دار بازنمایی شده و همواره از آمیزش با زنان پرهیز میکند، همچنان پاک و موجه جلوه دهد."