چکیده:
این مقاله به بررسی آثار نزدیکی روابط ایران و ترکیه بر راهبردهای سیاسی ـ امنیتی اسرائیل در خاورمیانه میپردازد. بحث اصلی نویسنده این است که ایران و ترکیه دو بازیگر منطقهای با نقشها و درجه تاثیرگذاری متفاوت، اما مکمل یکدیگر در خاورمیانهاند که بر پایههای قدرت و نفوذشان در خاورمیانه پس از حوادث 11 سپتامبر افزوده شده است. نزدیکی این دو بازیگر یک بلوک قدرتمند سیاسی ـ امنیتی و اقتصادی در خاورمیانه ایجاد میکند که راهبردهای سیاسی ـ امنیتی اسرائیل را در منطقه به چالش میکشد. خاورمیانه در حال حاضر شاهد نوعی خلا ایدئولوژیک و استراتژیک به دلیل ناتوانی امریکا در کنترل بحرانهای منطقهای است. در این شرایط، ائتلافی منطقهای میان ایران و ترکیه به سرعت در حال جایگزینی این خلا است. از آنجا که نزدیکی و تقویت روابط ایران و ترکیه جایگاه سیاسی ـ امنیتی و ایدئولوژیک اسرائیل را در خاورمیانه به چالش میکشد، این رژیم تمام تلاش خود را برای ایجاد شکاف در این ائتلاف به کار خواهد گرفت.
خلاصه ماشینی:
"شکلگیری ائتلافی جدید به رهبری ایران و ترکیه در منطقه، طبیعتا مشروعیت راهبردهای سیاسی ـ امنیتی اسرائیل را به چالش میکشد؛ به خصوص که این رژیم سه هدف عمده زیر را در منطقه دنبال میکند: نخست، پیشبرد سیاست «سازش حداقلی» در روند صلح با گرفتن بیشترین امتیاز و دادن کمترین امتیاز ممکن به اعراب؛ دوم، ثبت دامنههای نفوذ اقتصادی، فرهنگی و سیاسی خود در منطقه تا حد امکان به خصوص در قفقاز و کردستان عراق؛ سوم، تلاش همهجانبه برای انزوای ایران.
2 درباره علل مخالفت ترکیه و ایران با حضور امریکا در منطقه، هر دو کشور بر این باورند که باید به مسائل منطقه با اولویت دادن به واقعیتهای سیاسی ـ امنیتی و اجتماعی منطقه و با تکیه به Kayhan Barzegar, "New Terrorism and Human Security in the Middle East: Diverging Perceptions," in, Georg Frerks and Berma Klein, eds.
2 تقویت نیاز متقابل استراتژیک و ژئوپولیتیک میان ایران و ترکیه مطمئنا با سیاستهای سیاسی ـ امنیتی و اقتصادی اسرائیل در تضاد قرار میگیرد، چون هدف اسرائیل منزوی کردن و تضعیف اقتصاد ایران در منطقه و محیط پیرامونی از جمله در قفقاز و آسیای مرکزی در زمینههای انتقال انرژی، خطوط نفتی، فعالیتهای اقتصادی با اعراب و سرمایهگذاریهای نفتی است و سعی در جلوگیری از این مهم دارد.
تقویت روابط، افزایش و تکمیل نقش فعال ایران و ترکیه در مسائل منطقهای، علاوه بر ایجاد یک بلوک قدرتمند در ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی توانسته بر معادلات و راهبردهای سیاسی ـ امنیتی و توازن قوای منطقهای به ضرر جریان غالب غربی به رهبری امریکا و متشکل از اعراب محافظهکار، به خصوص اسرائیل تأثیرگذار باشد."