چکیده:
با توجه به افزایش تقاضا برای محصولات چوبی در کشور و محدودیت منابع داخلی، واردات چوب و فرآوردههای چوبی یکی از سریعترین و متداولترین راههای تامین چوب است. لذا شناخت چگونگی و میزان تاثیر عوامل تاثیرگذار بر واردات چوب حایز اهمیت است. در این مطالعه تاثیر عواملی همچون نرخ تعرفه، نرخ ارز، قیمت نسبی، تولید ناخالص داخلی و میزان چوب خام برداشتی از جنگلهای کشور بر واردات چوب طی سالهای 1390-1361 با استفاده از روش خودتوضیحی با وقفههای گسترده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که در کوتاه مدت و بلندمدت تولید ناخالص داخلی، میزان چوب برداشتی از جنگلهای کشور، نرخ تعرفه، نرخ ارز و قیمت نسبی اثر معنیداری بر واردات چوب داشتهاند. در بلندمدت تعرفه گمرکی اثر بیشتری نسبت به سایر متغیرها بر واردات چوب داشته است. همچنین تقاضای واردات چوب به کشور نسبت به تولید چوب خام داخلی در کوتاه مدت و بلندمدت کششپذیر است و این متغیر تاثیر بهسزایی در تنظیم واردات کشور خواهد داشت. ضریب برآوردی ECM در تابع تقاضای واردات چوب از نظر آماری معنیدار و بیانگر سرعت تعدیل بسیار بالایی میباشد. لذا پیشنهاد میشود که اتخاذ تصمیم و سیاست گذاری در این بخش با در نظر گرفتن این روابط باشد. بهطوری که بتوان با شناسایی جهت و میزان تاثیر متغیرهایی همچون برداشت چوب از جنگلهای کشور، تغییرات نرخ ارز و یا تعرفه گمرکی بر واردات چوب، تصمیم مناسبتری بهمنظور تنظیم بازار چوب اتخاذ نمود. طبقهبندیJEL:C22, F14, F18, Q17, Q23, Q56
Due to increase in demand for wood products and limited domestic sources، wood and wood products import is one of the easiest and most common practices in the international market. Therefore، recognizing factors affecting wood import is important. In this study after collecting data on wood and wood products import، effects of factors such as tariff rate، exchange rate، relative prices، and the amount of harvested wood from the domestic forests and GDP on wood import were investigated with ARDL approach and bound test in 1982-2011periods. The results of the study showed that in short-term and long-term، GDP، harvested domestic wood، tariff rates، and exchange rate and relative prices had a significant effect on wood import. In the long term، tariff on imported wood had a greater effect compare to other variables. In the short and long –run price elasticity of demand for wood import was elastic. ECM estimated coefficient for wood import demand was statistically significant and represented high rate of adjustment. Therefore، it is suggested that decision and policy making in this sector most consider this relationships so as to achieve desired result.
خلاصه ماشینی:
"در این مطالعه تاثیر عواملی همچون نرخ تعرفه ، نرخ ارز، قیمت نسبی، تولید ناخالص داخلی و میزان چوب خام برداشتی از جنگل های کشور بر واردات چوب طی سال های ١٣٩٠-١٣٦١ با استفاده از روش خودتوضیحی با وقفه های گسترده مورد ارزیابی قرار گرفت .
لذا این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر واردات چوب پرداخته و به دلیل نقشی که میزان برداشت چوب در طرح های بهره بردای از جنگل های کشور بر واردات چوب دارد، تاثیر این متغیر در کنار متغیرهایی همچون نرخ تعرفه ی گمرکی، نرخ ارز، تولید ناخالص داخلی، قیمت های نسبی بر واردات مورد ارزیابی قرار گرفت .
با توجه به محدود بودن منابع داخلی تامین چوب ، در صورتی که برداشت از جنگل های کشور کاهش یابد؛ به منظور تامین تقاضای داخل ممکن است واردات چوب و فرآورده های چوبی افزایش یابد(پورمقیم ،١٣٧٩).
بنابراین می توان بیان نمود که واردات چوب نسبت به تغییرات تولید چوب خام داخلی کشش پذیر است و این کشش میتواند در اجرای دقیق تر طرح های بهره برداری در راستای تامین تقاضای داخلی، حفاظت از منابع محدود جنگلی و تنظیم واردات کشور حائز اهمیت باشد.
نتیجه گیری و پیشنهادات هدف اصلی این مقاله ، تخمین تابع تقاضای واردات چوب و فرآورده های چوبی در ایران و ارزیابی جهت و میزان تاثیر عواملی همچون تولید ناخالص داخلی، میزان برداشت چوب از جنگل های شمال کشور در قالب طرح های بهره برداری، نرخ ارز، تعرفه گمرکی و قیمت نسبی بر میزان واردات چوب به کشور میباشد."