چکیده:
تولید پایدار برنج کلیدی برای بهبود معیشت شالیکاران بوده و در جهت داشتن زندگی با رفاه بیشتر به آنها یاری میرساند. هدف این تحقیق تحلیل پایداری شالیزارهای شهرستان رشت با استفاده از رویکرد معیشت پایدار میباشد. چارچوب معیشت پایدار ابزاری در جهت درک بهتر از معیشت است. این رویکرد از مفهوم داراییها بهعنوان یک شرط مرکزی استفاده میکند. جامعهی آماری این تحقیق توصیفی- پیمایشی، شالیکاران شهرستان رشت(84772=N) بود که برای مطالعهی سطوح سرمایههای پایداری موجود در بین آنها از جدول حداقل حجم نمونه کرجی- مورگان تعداد 401 کشاورز به روش خوشهای متناسب انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامهای طراحی شده با 42 گویه و 13 مؤلفه برای پنج سرمایه معیشت پایدار(فیزیکی، انسانی، اجتماعی، مالی و طبیعی) است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با نظر اصلاحی متخصصین و کارشناسان تایید شد. پایایی پرسشنامهی طراحی شده با ضریب کودر ریچاردسون 96/0 تایید شد. یافتهها نشان داد که بهطور کلی هر یک از شش بخش شهرستان رشت(مرکزی، کوچصفهان، لشتنشا، سنگر، خشکبیجار و خمام) در پنج سرمایهی فیزیکی، انسانی، اجتماعی، مالی و طبیعی از وضعیت خوبی برخوردار نیستند. اما میتوان گفت که سرمایه انسانی وضعیت بهتری نسبت به سایر سرمایهها در این شش بخش دارد. بالاترین سطح سرمایههای طبیعی و فیزیکی را سنگر به خود اختصاص داد. همچنین بخش مرکزی در سرمایههای مالی و انسانی و بخش خمام در سرمایهی اجتماعی بهترین وضعیت را داشتند. طبقه بندیJEL :P3,I3,O1,O2,Q1
This paper aims to analyze sustainability of paddy farms in Rasht Township in the Northern of Iran. For this purpose، Asset sustainability approach was used. Statistical population of this study consisted of all paddy farmers in Rasht township (N=84772) A sample size of 401 farmers was selected and interviewed. Questionnaire included 42 indicators and 13 components for five sustainable livelihood capitals (physical، human، social، financial and natural). The results showed that none of six counties in Rasht township was sustainable level in terms of asset sustainability، but human capital was in better condition in comparison with other capitals. Sangar County had high levels of natural and physical capitals، and level of financial and human capitals were high in Central (Markazi) county and social capital in Khomam county was higher in comparison with other counties.
خلاصه ماشینی:
"جدول ٢- توزیع فراوانی شالیکاران مورد مطالعه شهرستان رشت متغیر سطوح فراوانی درصد سایر شاخص های آماری جنس مرد ٣٩٧ ٩٩ نما: مرد زن ٤ ١ سن (سال ) زیر ٢٥ ٤ ١ نما:٥٠ تا ٧٥ ٢٥ تا ٥٠ ١٥٦ ٣٨/٩ میانگین :٥٥/٧٠ ٥٠ تا ٧٥ ٢١٩ ٥٤/٦ انحراف معیار:٣٥/٢٣ بیشتر از ٧٥ ٢٢ ٥/٥ میزان تحصیلات زیر دیپلم ٣٤٠ ٨٤/٨ نما: زیر دیپلم دیپلم ٥٥ ١٣/٧ دانشگاهی ٦ ١/٥ وضعیت تأهل متأهل ٣٨٨ ٩٦/٨ نما: متأهل مجرد ١٣ ٣/٢ سابقه فعالیت (سال ) زیر ١٠ ٣٦ ٩ نما: بیشتر از ٤٠ سال ١٠ تا ٢٠ ٩١ ٢٢/٧ میانگین :٣٢/٣٥ ٢٠ تا ٣٠ ١٠٠ ٢٤/٩ انحراف معیار:١٥/٩٨ ٣٠ تا ٤٠ ٦٧ ١٦/٧ بیشتر از ٤٠ ١٠٧ ٢٦/٧ سطح زیر کشت (هکتار) زیر ١ ٢٣٩ ٥٩/٦ نما: زیر ١ هکتار ١ تا ٣ ١٤٢ ٣٥/٤ میانگین :١/٣٨ بیشتر از ٣ ٢٠ ٥ انحراف معیار:١/١٤ مالکیت شخصی ٣١٩ ٧٩/٦ نما: شخصی اجاره ای ٣٣ ٨/٢ شخصی- اجاره ای ٤٨ ١٢/٢ جدول ٣- شاخص ترکیبی کل سرمایه فیزیکی بخش شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی سطوح سرمایه دسترسی به تکنولوژی دسترسی به ابزار دسترسی به خدمات کل سنگر ١١/٩٥ ٤٥/٥٧ ٥٠/٤٣ ١/٣١٢ ١ کوچصفهان ٩/٦٥ ٤٢/١ ٤٠/٧٨ ١/٢٠٥ ٢ خشکبیجار ٢/٩٣ ٤٣/١٣ ٢٠/٩٧ ١/١٧٥ ٣ مرکزی ٤/٩٧ ٤٣/٣٠ ٤١/٦٨ ١/١٥٣ ٤ خمام ٢/٥٥ ٤٤/٢٣ ٣٨/٩٣ ١/١٤٤ ٥ لشت نشاء ٧/٧٥ ٥/٧٣ ٣٧/٠٣ ٠/١٩ ٦ جدول ٤- شاخص ترکیبی کل سرمایه انسانی بخش شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی سطوح سرمایه آموزش نیروی کار سلامتی و ارزش غذایی کل مرکزی ١١/٥٠ ٩١/٤٠ ٨٢ ١/٥٣٩ ١ لشت نشاء ٨/٦٠ ٩٠/٥٠ ٨٠/٤٧ ١/٤٧٧ ٢ خشکبیجار ١/٥٠ ٨٩/٧٠ ٨٢/٣٧ ١/٤٥٢ ٣ کوچصفهان ٩/٢٠ ٨٣/٥٥ ٧٤/١٣ ١/٣٨٣ ٤ خمام ١/٩٠ ٨٥/٦٠ ٨٢/٠٧ ١/٣٠٩ ٥ سنگر ٨/٣٠ ٥٣/٥٥ ٨٣/٨٧ ١/٠٠٨ ٦ جدول ٥- شاخص ترکیبی کل سرمایه مالی بخش شاخص ترکیبی تولید سرمایه شاخص ترکیبی تأمین مالی شاخص ترکیبی کل سطوح سرمایه مرکزی 30/63 1 0/942 54/72 سنگر 42/23 2 0/935 57/34 خمام 31/40 3 0/898 52/70 خشکبیجار ٣٢/٨٣ 4 0/806 48/52 لشت نشاء ٣٥/٠٧ 48/62 5 0/80 کوچصفهان ٣٥/٩٣ 46/58 6 0/751 جدول ٦- شاخص ترکیبی کل سرمایه اجتماعی بخش شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی شاخص ترکیبی کل سطوح سرمایه شبکه اجتماعی مشارکت اجتماعی باورهای اجتماعی خمام ٩١/٣٥ ٨٠/٢٨ ٨٩/٧٣ ٠/٩٢٤ ١ سنگر ٩٠ ٧٥/٤٣ ٨٦/٦٧ ٠/٩٠٨ ٢ لشت نشاء ٨٩/٦٥ ٨٣/٢٠ ٨٦/٢٠ ٠/٨٨٢ ٣ مرکزی ٨٥/٦٥ ٧٩/٦٠ ٨٥/٨٣ ٠/٨٧ ٤ خشکبیجار ٨٦/٧٥ ٨١/٦٣ ٨٢/٨٣ ٠/٨٥ ٥ کوچصفهان ٧٦/٣٠ ٧٦/٣٠ ٧٧/١٠ ٠/٧٦٣ ٦ جدول ٧- شاخص ترکیبی کل سرمایه طبیعی بخش شاخص ترکیبی عملیات شاخص ترکیبی دسترسی به شاخص ترکیبی کل سطوح سرمایه بهبود منابع سنگر 40 82/50 1 1/08 کوچصفهان ٣٩/٤٨ 90/15 2 1/03 خمام 33/18 83/65 3 0/83 مرکزی 30/43 85/65 4 0/722 خشکبیجار ٢٧/٥٨ 77/20 5 0/66 لشت نشاء ٢٣/٢٥ 81/90 6 0/481 سرمایه فیزیکی کوچصفهان 1."