چکیده:
شناسایی و تعریف اخلاق سیاسی در چهار مفهوم ـ ملکات باطنی سیاستمداران، قواعد و ضوابط شکل گرفته در حوزه سیاست، نظریههای سیاسی، و آنچه به مثابه علم اخلاق سیاسی تلقی میشود ـ با دو رویکرد نظری و کاربردی قابل فهم و تحقیق است. هر کدام از این دو رویکرد، در نسبتسنجی بین اخلاق و سیاست، در معرض چهار نظریه است: جدایی اخلاق از سیاست، دو سطحی بودن یا تبعیت آن دو از هم یا نظریه پیوند و یگانگی اخلاق و سیاست است. اگر به نظریه پیوند معتقد باشیم و بپذیریم که دانشی به نام اخلاق سیاسی وجود دارد، باید به سراغ اصول و قواعد آن و کارکردهای آن در جامعه مدنی برویم. تحقیق حاضر بر پایه پذیرش هویت معرفتی اخلاق سیاسی به قواعد و اصول و کارکردهای تهذیبی، ترفیعی، تنظیمی، تدبیری، تعلیمی، تثبیتی، ترمیمی، تأمینی و تحکیمی آن اشاره کرده است. ماهیت معنوی و اخلاقی انقلاب اسلامی و نقش آن در احیاء اخلاق سیاسی، بر مبنای این رویکرد، قابل توضیح است.
خلاصه ماشینی:
"وجود مؤلفههایی مانند التزام به منابع دست اول اسلام (قرآن و روایات و سنت معصومین:)، باور به غایات متعالی، جهتگیری به سوی کمال و سعادت، حضور زمامدار شرعی و ولایت فقیه عادل و پارسا، مشی بر احکام الاهی و قوانین موضوعه شرعی و مورد تأیید شریعت، اعتقاد به حسن ذاتی اخلاقیات، ارزشها و سجایای عقلی و شرعی، وجود کارگزاران معتقد و بااخلاص و بامعنویت، و پذیرش حقوق انسانی، شرعی و عرفی شهروندان بر اساس یک ساختار و نظام مردم سالار دینی(مهاجرنیا، 13 صلی الله علیه و آله و سلم 3، ص367)، همه از شواهد و قرائن این ادعا است.
از منظر آیت الله خامنهای، در نظام اسلامی اساس اخلاق است؛ سیاست و اقتصاد و سایر ابعاد جامعه، همه مقدمه اخلاق حسنه است ـ بعثت لاتمم مکارم الاخلاق ـ حکومت اسلامی برای این است که انسانها در این فضا تربیت بشوند، اخلاق آنها تعالی پیدا کند، به خدا نزدیکتر بشوند و قصد قربت کنند.
وجود مؤلفههایی مانند التزام به منابع دست اول اسلام (قرآن و روایات و سنت معصومین:)، باور به غایات متعالی، جهتگیری به سوی کمال و سعادت، حضور زمامدار شرعی و ولایت فقیه عادل و پارسا، مشی بر احکام الاهی و قوانین موضوعه شرعی و مورد تأیید شریعت، اعتقاد به حسن ذاتی اخلاقیات، ارزشها و سجایای عقلی و شرعی، وجود کارگزاران معتقد و بااخلاص و بامعنویت، و پذیرش حقوق انسانی، شرعی و عرفی شهروندان بر اساس یک ساختار و نظام مردم سالار دینی، همه از پشتوانههای علمی و عملی نظریه اخلاق سیاسی در نظام ولایی شیعه در دنیای معاصر است."