چکیده:
این مقاله به معرفی نظام واژهسازی در چارچوب نظریه نامنگری اشتکاور میپردازد. نظریه نامنگری اشتکاور نظریهای شناختمحور است که نیازهای نامگذاری جوامع زبانی را مدنظر قرار میدهد و بر نقش فعال و ظرفیت شناختی مبدع یا واژهساز در خلق واژه تاکید میکند. هدف از نگارش این مقاله، توصیف نظام واژهسازی در چارچوب نظریه نامنگری اشتکاور است، ضمن آن که تلاش خواهد شد با اراﺋه نمونههایی از واحدهای واژگانی زبان فارسی، مبانی این نظریه تبیین و ارزیابی شود. تحلیل دادهها نشان داد که با توجه به طرحواره نظریه نامنگری و وجود هفت سطح یعنی جامعه زبانی، واقعیت فرازبانی، سطح مفهومی، سطح معنایی، سطح نامنگری، سطح نامگیری و سطح واجی و همچنین با وجود پنج نوع واژهسازی مفروض در این نظریه میتوان نظامهای واژهسازی را توصیف و تبیین کرد.
خلاصه ماشینی:
دیگر نظریۀ نامنگری نسبت به نظام واژهسازی که در این مقاله نیز کانون بررسی قرار گرفته توسط اشتکاور ارائه شده است.
با توجه به مباحث ذکرشده و با عنایت به این موضوع که نظریۀ نامنگری اشتکاور با اتخاذ رویکرد شناختی، واژهسازی را با توجه به واقعیتهای فرازبانی و نیازهای جامعۀ زبانی بررسی categorization configuration conceptualization lexical semantic representation thing/substance/essence situation distributed morphology A.
از این روی، هر زبانی نیاز به بخش واژهسازی مستقل و زایا دارد که در نظریۀ نامنگری به عنوان یک جهانی مدنظر قرار میگیرد.
5- چارچوب مدل نامنگری دربارۀ نظام واژهسازی شکل شمارۀ (1) نشان میدهد که مدل واژهسازی در نظریۀ نامنگری اشتکاور دارای هفت سطح است: 1- جامعۀ زبانی 2- واقعیت فرازبانی 3- سطح مفهومی 4- سطح معنایی 5- سطح نامنگری 6- سطح نامگیری 2 7- سطح واجی.
onomasiological types cluster of word-formation types Complete Complex Structure (CCS) سطح مفهومی: آن یک ماده1 است.
نظریۀ نامنگری اشتکاور (1996، 1997) بر این اساس استوار است که هر واحد نامگذاری، از تحلیل ذهنی شیء فرازبانی که قرار است نامگذاری شود، حاصل میشود.
7- نتیجهگیری در این مقاله سعی شد تا نظام واژهسازی در چارچوب نظریۀ نامنگری اشتکاور معرفی شود و نمونههایی از واحدهای واژگانی زبان فارسی نیز به منظور تبیین و ارزیابی مبانی این نظریه اراﺋه شد.
در این مقاله نشان داده شد که سازوکارهای مفروض در نظریۀ نامنگری اعم از هفت سطح موجود در طرحوارۀ مدل نامنگری و همچنین خوشۀ انواع واژهسازی قادر به پیشبینی واحدهای نامگذاری جدید است، واحدهایی که مورد نیاز جامعۀ زبانی و به طور خاص جامعۀ زبانی فارسیزبانان است.